Emekli Maaşı Hesaplama (4A, 4B, 4C, EYT, Bağ-Kur) – Ne Kadar Emekli Maaşı Alırım?
Yazar: MGC LEGAL
“Ne Kadar Emekli Maaşı Alırım?” Sorunuzu MGC Legal bu makalede detaylı olarak cevapladı. Emekli maaşı hesaplama ile ilgili makalemiz; sadece bilgilendirme amaçlıdır. Emekli maaşı hesaplama formülü ve dahası aşağıda yer almaktadır.
Emekli Maaşı Nasıl Hesaplanır? Ne Kadar Emekli Maaşı Alırım? Emekli Maaş Hesaplanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Emekli, iş hayatını sonlandırarak iş gücünden ayrılan kişilerdir. Türk Dil Kurumu’nda (TDK) emeklinin tanımı “Belirli bir süre çalıştıktan sonra kanunlar gereği işi ile ilgisi kesilerek kendisine aylık bağlanmış olan kimse; mütekait, tekaüt…” şeklindedir. Emeklilik, belirli bir yaşa ve finansal hedeflere ulaşan kişilerin çalışmayı bırakması demektir. Emeklilik yaşı, sosyal güvenlik statüsüne göre değişebilir.
Emekliler, iş gücünden ayrıldıkları için düzenli bir gelir elde edemezler. Bu sebeple, emekli olan kişilere emekli maaşı veya sosyal güvenlik programları dahilinde yaşlılık aylığı bağlanır. Emekli maaşı zammı sonrası ne kadar emekli maaşı alırım, emekli maaşı hesaplama nasıl yapılır, emekli maaşı ne kadar oldu gibi soruların cevapları araştırılıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) emekli maaşı hesaplama, 4A emekli maaşı hesaplama, 4B emekli maaşı hesaplama, 4A emekli maaşı hesaplama, Bağ-Kur emekli maaşı hesaplama ve EYT emekli maaşı hesaplama gibi konularda merak edilenler arasında
Peki, emekli maaşı hesaplama nasıl yapılır?Ne kadar emekli maaşı alırım?SGK emekli maaşı nasıl hesaplanır?Emeklilikte Yaşa Takılanlar yani EYT emekli maaşı nasıl hesaplanır?Emekli maaş hesaplanırken dikkat edilmesi gerekenler nelerdir? Emekli maaşı hesaplama konusunda merak ettiğiniz bütün soruların cevaplarını makalemizde.
Emeklilik Nedir?
Emeklilik, hayatın önemli bir değişim noktasıdır. Emekli kişi, çalıştığı işinden ayrılarak kanunlarda belirlenen hükümlere göre maaş bağlanan kişidir. Bu sebeple, düzenli maaşına göre bir miktar gelir kaybına uğrayabilir. Sosyal rolü ve yetkileri değişen emekli, başka bir geliri yoksa hayatının geri kalanını emekli maaşına göre planlamak zorunda kalabilir. Emekli aynı zamanda çalışma hayatına ve işgücüne katkısı sona eren kişi olarak da tanımlanabilir.
Bu sebeple, 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, çeşitli norm ve standartlarla emekliliği bazı esaslara bağlamış, emeklilerin haklarını koruma altına almıştır. Aynı zamanda, emekliliğin suiistimal edilmesinin de önüne geçmiştir. Bu sebeple, Sosyal Güvenlik Mevzuatı dinamik bir yapıya sahiptir. Teknik olarak uzun vadeli sigorta kollarından emekli olan kişilere belirli miktarlarda emekli maaşı bağlanabilmesi için belli koşulların sağlanması gerekmektedir.
Sigortalılık Süresi Nedir?
Sigortalılık süresi, ilk kez çalışmaya başladığı tarih ile emeklilik talebinde bulunduğu tarih arasındaki süredir. Bu süre, sigortalının malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına bağlı olarak değişebilir. Ölen sigortalılar için işe başlama tarihi ile ölüm tarihi arasında geçen süredir.
Peki, sigortalılık süresi nasıl hesaplanır? Bir kişinin 1 Nisan 1986 yılında hizmet akdine tabi olarak işe başladığını varsayalım. Bu kişi 30 Mayıs 2012 tarihinde emeklilik aylığı bağlanması talebinde bulunursa bu kişinin sigortalılık süresi hesaplaması, emeklilik talep tarihinden işe başladığı tarihin çıkarılması ile yapılır. Sigortalılık süresi hesaplama formülü ve örnek hesaplama şöyledir;
Emeklilik Talep Tarihi (30/05/2012) – İşe Giriş Tarihi (1/04/1986) = Sigortalılık Süresi (29/1/26 – 26 Yıl 1 Ay 29 Gün)
Prim Ödeme Gün Sayısı Nedir?
Prim ödeme gün sayısı; yaşlılık, malullük ve ölüm sigortalarına ait günleri ifade eder. Bu sigortalardan kişiye ya da varislere aylık bağlanması için yaş şartı vardır. Yaş şartı, tahsis talep tarihinde aranıyor. Bu minvalde yaş şartı, tahsis talep tarihinden doğum tarihinin çıkartılması şeklide tespit edilmektedir.
Örneğin; 24.04.2011 tarihinde tahsis talebinde bulunan sigortalının doğum tarihi 15.05.1950 olsun. Tahsis talep tarihinde dikkate alınacak yaş, 61’dir.
Emekli Maaşı Hesaplama (4A, 4B, 4C, EYT, Bağ-Kur)
Türkiye’de emeklilik belli statülerle kazanılan bir haktır! Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kapsamında emekli olanlar 4A, 4B ve 4C statülerinde emekli olabilir. 4A emekli maaşı hesaplama, 4B emekli maaşı hesaplama ya da 4C emekli maaşı hesaplama farklı kriterlere göre yapılır. EYT emekli maaşı hesaplama veya Bağ-Kur emekli maaşı hesaplama kriterleri de farklıdır.
Emeklilik maaşı hesaplama yöntemlerinde temel kriter, yaş, sigortalılık süresi ve prim gün sayısıdır. Ancak, EYT kapsamında emekli olacak kişilerde emeklilik için yaş şartı aranmaz. Emeklilik maaşı hesaplamada sigortalının ya da emekli olacak kişinin aylık brüt kazancı tespit edilir.
Buna göre, emeklinin aylık brüt kazancı, SGK’ya bildirilen ücretlerin toplamıdır. Sigortalının prime esas kazancı ve prim gün sayısı emekli maaşı hesaplamada dikkate alınan faktörler arasında yer alır. Örneğin; prim ödeme gün sayısı veya sigortalılık süresi ne kadar fazla ise emekli maaşı da o kadar artacaktır.
Emekli Maaşı Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Emekli maaşı hesaplama, daha önce SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı olmak üzere üç farklı sosyal güvenlik modeli üzerinden yapılırdı. Her sistemin farklı kriterleri vardı. 2006 yılında sosyal güvenlik reformu gerçekleşti. Bu tarihten itibaren emekli maaşı hesaplama sistemleri de değişti.
Bu sebeple, emekli maaşı hesaplama için 2000 yılı öncesi dönem, 2000 ila 2008 yılları arasındaki dönem ve 2008 yılı sonrası dönem olmak üzere sigorta başlangıcı üç farklı döneme göre baz alınmaya başlandı. Bu dönemlerde sosyal güvenlik sisteminde köklü kanuni değişiklikler yapıldı.
Bu sebeple, emekli olacak kişiler emekli maaşı hesaplama nasıl yapılır sorusunun cevabını bulmakta zorlanabiliyor. Peki, ne kadar emekli maaşı alırım, ne zaman emekli olabilirim? Gibi sorularının cevapları nedir?
Ne Zaman Emekli Olurum?
Emekli maaşı hesaplama öncesi sigortalının ne zaman emekli olacağını öğrenmesi gerekir. SGK’nın https://uyg.sgk.gov.tr/nezaman/ portalından ne zaman emekli olurum sorusuna cevap bulunabilir.
Bu portalda emeklilik tarihi için istenen bilgilerden bazıları şunlardır; cinsiyet, malüliyet, doğum tarihi, hizmete başlama tarihi, SSK prim ödeme gün sayısı, diğer sandıklara ait gün sayısı, askerlik/sanatçı gün sayısı, fiili gün sayısı, yurt dışı gün sayısı, 3600 günün doldurulduğu tarih… Bu bilgiler doldurulduğunda portal tarafından muhtemel emeklilik tarihi çıkarılır.
Burada çıkarılan tarih, farklı statülerde çalışma, maluliyet ve EYT gibi kriterlere göre değişebilir.
Ne Kadar Emekli Maaşı Alırım?
Emekliliği yaklaşan ya da prim ödeme gün sayısı ve yaş gibi kriterleri tamamlayan çalışanlar, ne kadar emekli maaşı alırım sorusunun cevabını merak ediyor. Emekli maaşı hesaplaması yapılırken emekli maaşı hesaplama formülü kullanılır. Çalışma süresi ve prim ödeme gün sayısı bazı alınarak yapılan hesaplama sonrası ne kadar emekli maaşı alırım sorusunun cevabı bulunabilir. Emekli maaşı hesaplama formülü, emeklilik kriterlerine göre kurgulanmış algoritmalar içerir.
Böylece, çalışanın SGK statüsü, memur emeklisi, Emekli Sandığı ve malulen emeklilik gibi kriterlere göre emekli maaşı hesaplanabilir. Çalışma süresi ve prim gün sayısı emeklilik maaşı ile doğru orantılıdır.
Örneğin; sigortalılık süresi fazla olan ve nispeten fazla prim ödeyen sigortalılar daha fazla emekli maaşı almaktadır. Bu sebeple, yaşlılık aylığı hesaplamalarında baz alınan temel kriterler bunlardır.
Emekli Maaşı Hesaplama Formülü
Emekli maaşı hesaplamak için statülere göre değişen emekli maaşı hesaplama formülü bulunuyor. Prim gün sayısı, sigortalılık süresi, aylık brüt kazanç gibi kriterlere göre yaşlılık aylığı hesaplayan formüller, farklılık gösterebiliyor. 4A emekli maaşı hesaplama formülünde esas alınan değer, gösterge rakamıdır. 4B emekli maaşı hesaplama formülü ise, toplam prim gün sayısının ağırlıklı ortalaması dikkate alınır. 4C emekli maaşı hesaplama formülü ise, ek gösterge ve taban aylığı gibi birçok değer ve kritere göre hesaplama yapar.
Emeklilik Yaşı ve Prim Hesaplama
Emekli yaşı ve prim hesaplama için dikkate alınması gereken hususlar vardır. Örneğin; 1 Mayıs 2008 tarihinden önce sigorta başlangıcı olan kişilerin emeklilik yaş, sigorta başlangıç tarihi baz alınarak belirlenir.1 Mayıs 2008 tarihi öncesi sigorta başlangıcı olan kişiler için ise emeklilik yaşı, prim gün sayısı baz alınarak belirlenir. Buna göre, emeklilik yaşı ve prim gün sayısı hesaplama şöyle olur;
Örneğin; 1 Mayıs 2008 tarihinden sonra 4A SGK girişi olan bir erkek çalışan, 7200 prim gün sayısını tamamlamak zorundadır. Bu prim gün sayısını 2035 yılına kadar tamamlayabilirse 60 yaşında emekli olabilir. 7200 günlük prim gün sayısını 2035 yılından sonra tamamlarsa her iki yıl için emeklilik yaşı bir yıl artar. Buna göre, emeklilik yaşı 63, emeklilik yılı da 2044 yılı ve sonrası olacaktır.
SSK Emekli Maaşı Hesaplama Nasıl Yapılır?
Sosyal güvenlik ile ilgili 2006 yılında köklü bir değişikliğe gidilmiştir. Bu çerçevede Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK), Bağ-Kur ve Emekli Sandığı statülerine bağlı sigortalıların sosyal güvenlik sistemleri “Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)” çatısı altında toplanmıştır.
Bu çerçevede, SSK’lılar, SGK’nın “4-A” statüsüne, Bağ-Kurlular “4-B” statüsüne, Emekli Sandığı “4-C” statüsüne alınmıştır. Bu çerçevede SSK emekli maaş hesaplama yani 4A emekli maaşı hesaplama sistemi üç dönem olarak değerlendirilmektedir;
2000 yılı öncesi sigortalılar,
2000 ila 2008 yılları arası sigortalılar,
2008 sonrası sigortalılar.
Bu çerçevede temel emekli maaşı hesaplama formülleri şöyledir;
2000 öncesi SSK emekli maaşı hesaplama:
Gösterge Rakamı X Aylık Bağlama Oranı X Katsayı Oranı = SSK Emekli Maaşı
2000-2008 arası SGK emekli maaşı hesaplama:
Güncelleme Katsayısı X Aylık Bağlanma Oranı = SGK Emekli Maaşı
2008 sonrası SGK emekli maaşı hesaplama:
Aylık Kazancın Ortalaması X Aylık Bağlanma Oranı = SGK Emekli Maaşı
4A SGK Emekli Maaşı Hesaplama
4A SGK emekli maaşı hesaplama için bazı hususlara dikkat etmek gerekiyor. 4A SGK sigorta girişi 2000 yılı öncesi olan kişilerin emekli maaşı hesaplamasında katsayı, aylık bağlama oranı ve gösterge rakamı dikkate alınır.
Buna göre, emekli olmak için müracaat edecek kişi için müracaat yaptığı yılın bir önceki yılındaki değerler baz alınır. Bu sebeple, emekli maaşı hesaplama örneği şöyle olabilir; 2012 yılında emekli olmak isteyen kişi için 2011 yılı değerleri esas alınır. Gösterge rakamı hesaplanmasında önce 10 yıllık kazançtan yıllık ortalama kazanç hesaplanır. Elde edilen değer, gösterge tablosu ile karşılaştırılır.
Tablodaki en yakın rakam, gösterge rakamı olarak kabul edilir. Yaşlılık aylığı hesaplamasında kullanılacak diğer değerler, katsayı ve aylık bağlama oranıdır. Katsayı değeri “12000”, aylık bağlanma oranı yüzde 60 olarak kabul edilir.
4A Emekli Maaşı Hesaplama Formülü
Peki, 4A emekli maaşı hesaplama formülü nedir?Sigorta giriş yılına göre emekli maaşı hesaplama formülleri şöyledir;
2000 yılı öncesi 4A emekli maaşı hesaplama:
Gösterge Rakamı X Aylık Bağlama Oranı X Katsayı = 4A Emekli Maaşı
2000–2008 yılları arası 4A SGK emekli maaşı hesaplama:
Güncelleme Katsayısı X Aylık Bağlanma Oranı = 4A Emekli Maaşı
2008 yılı sonrası 4A emekli maaşı hesaplama:
Aylık Kazanç Ortalaması X Bağlanma Oranı = 4A Emekli Maaşı
4B Emekli Maaşı Hesaplama Formülü
Sosyal Güvenlik Kurumları 2006 yılında tek çatı altında birleştirilmiştir. Sigortalılık statüsü Bağ-Kur olan kişiler, 4B SGK statüsündedir.
Eskiden Bağ-Kur sistemine prim ödeyenler, 4B statüsünde değerlendirilmektedir. Gelir vergisi mükellefi olan serbest meslek sahipleri, esnaflar, zanaatkârlar ve şirket ortakları gibi kişiler 4B statüsünde değerlendirilir. Peki, 4B (Bağ-Kur) emekli maaşı nasıl hesaplanır?
Bağ-Kur Emekli Maaşı Hesaplama Formülü
2000 ila 2008 yılları arasında Bağ-Kur emeklilik maaşı hesaplama formülü şöyledir;
2000 – 2008 Arası Prim Gün Sayısı / Toplam Prim Gün Sayısı = Ağırlıklı Ortalama
Ağırlıklı Ortalama x Aylık Bağlanma Oranı = 4B Emekli Maaşı
2008 yıllı ve sonraki yıllar için 4B emekli maaşı hesaplama formülü şöyledir;
2008 Sonrası Prim Gün Sayısı / Toplam Prim Gün Sayısı = Dönem Ağırlığı
Büyüme Hızı ile TÜFE Ortalaması = Ağırlıklı Ortalama
Ağırlıklı Ortalama X Aylık Bağlanma Oranı = 4B Emekli Maaşı
Bağ-Kur Yüksek Emekli Maaşı Nasıl Alınabilir?
Bağ-Kur emekli maaşı hesaplamada kendi adına sigorta primi yatıran kişilerde 4A SGK emekli maaşı hesaplanması gibi üç dönem çalışma ve bu çalışmalara göre aylık bağlama oranı dikkate alınır. Ayrıca, 2000 yılı öncesi yüksek basamaktan Bağ-Kur primi ödeyen kişilerin emekli maaşları yüksek olurken, 1 Ekim 2008 sonrası emekli olacak Bağ-Kur’lulara düşük sistemden yaşlılığı aylığı bağlanır.
Bu sebeple, emekli maaşım yüksek olsun diyen 4B’lilerin sigorta primine esas kazançlarını yükseltmeleri ve yüksek basamaktan prim yatırmaları gerekir. Bunlarla birlikte, Bağ-Kur’lular emeklilik özelliklerine göre farklı miktarlarda zamlı emekli maaşı alabilir. Bu sebeple, Bağ-Kur emeklisi maaşı herkes için farklıdır.
Emekli Sandığı veya 4C Nedir?
Hizmet için çalışan memur, muhtar ve sanatçı gibi kişileri kapsayan sosyal güvenlik sistemi yeni adıyla 4C, eski adıyla Emekli Sandığı’dır. “Emekli Sandığı” olarak bilinen sigortalı statüsü 2006 yılında SGK çatısı altına alındı.
Peki, 4C nedir, 4C sigorta nedir? Bu statüsünde çalışan kişiler işçiler değildir. 4C statüsü, 1 yıldan az süreli veya mevsimlik hizmet veren kişilerle ilgilidir. Devlet Personel Dairesi ve Maliye Bakanlığı görüşleri çerçevesinde Bakanlar Kurulu tarafından verilen görevlerde, belirli ücret ve adet sınırları içinde sözleşme ile çalıştırılan kişileri, memurları veya kadrolu çalışanları kapsar. 4C sigorta hizmet dökümü e-Devlet sisteminde görülebilir.
4C Emekli Maaşı Hesaplama
4C emekli maaşı hesaplama için diğer statülerde olduğu gibi 2008 yılı öncesi ve sonrası için farklılık söz konusudur. 2008 yılı öncesi için 4C yaşlılık aylığı hesaplamada, 657 Sayılı Kanun’un 43. maddesinde yer alan gösterge rakamı dikkate alınır.
Aynı Kanun’da yer alan ek gösterge rakamı, yıllık olarak güncellenen memur maaş katsayısı, taban aylığı, kıdem aylığı, memurun unvanı, 5434 Sayılı Kanun’da yer alan oran, özel hizmet tazminatı ve diğer tazminatlar, hizmet süresi gibi kriterler dikkate alınarak 4C emekli maaşı hesaplaması yapılır.
Emekli Sandığı Emekli Maaşı Hesaplama Formülü
2008 yılı sonrası sigorta girişi olan 4C’li emekli maaşı hesaplama, ortalama aylık kazanç ve aylık bağlama oranının çarpılması ile yapılır. Buna göre; Emekli Sandığı emekli maaşı hesaplama formülü şöyledir;
Ortalama Aylık Kazanç X Aylık Bağlama Oranı = 4C Emekli Maaşı
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) Nedir?
“Emeklilikte Yaşa Takılanlar” ya da halk arasında çok bilinen popüler kısaltması EYT, emeklilik şartlarını tamamladığı halde sosyal güvenlik reformları sebebiyle emeklilik yaşını bekleyen kişileri ifade eden bir terimdir. 8 Eylül 1999 yılı öncesi sigorta girişi olan, ancak sosyal güvenlik yasasından yapılan değişiklikler sebebiyle yeni düzenlemede yer alan yaş şartına takılan kişiler, EYT kapsamında yer almaktadır.
Bu kişiler, emeklilik yaşı ve prim gün sayısı açısından yasadan olumsuz etkilenen kişilerdir. 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalılık süresini ve prim gününü tamamlayan çalışanlar, yaş şartı aranmaksınız emekli olabiliyordu.
Sosyal güvenlik reformu yaş şartı getirdiği için bu kişiler, 8 Eylül 1999 tarihi öncesi kanunlara göre emekli olmaları gerekirken, yeni yasadaki emeklilik yaşını beklemek zorunda kaldı. Eski Kanun’da kadınlarda 20 yıl, erkekler 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 gün prim sayısı ile emekli olabiliyordu.
1999 yılındaki değişikliğin ardından kadınlarda 44’ten 58’e, erkeklerde 40’tan 56’ya kadar yaş şartı ve 5750 ila 5975 gün prim gün sayısı şartı getirildi. Bu sebeple, EYT kapsamına giren kişilerin emekliliği 8 yıl ötelendi ve 750 gün ek prim ödemesi gerekti. EYT düzenlemesi, 3 Mart 2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girdi. Bu tarihten itibaren emeklilikte yaşa takılan (EYT) kişilerin mağduriyetini giderilmiş oldu.
Emeklilikte Yaşa Takınlar (EYT) İçin Emekli Maaşı Hesaplama
2023 yılındaki EYT düzenlemesi ile emeklilik mağduriyeti giderilen ve emekli olmayan hak kazanan EYT’liler, EYT emekli maaşı nasıl hesaplanır? Sorusunun cevabını aramaya başladı. EYT emekli maaşı, sosyal güvenlik statüsüne göre değişebilmektedir. Bu sebeple, EYT 4A emekli maaşı hesaplama, EYT 4B emekli maaşı hesaplama ve EYT 4C emekli maaş hesaplama işlemleri farklıdır.
EYT maaşı hesaplamada öncelikle sigorta sistemi dikkate alınır. Ardından prim gün sayısı, sigortalılık süresi ve yaş faktörleri de EYT emekliliği için dikkate alınan diğer kriterlerdir.
4A EYT emekli maaşı hesaplama için SGK’nın https://uyg.sgk.gov.tr/AylikHesap/ portalından destek alınabilir. 4B EYT emekli maaşı hesaplamak için de e-Devlet sisteminden “Çalışma Hayatım” alanından faydalanılabilir. EYT emekli maaşı hesaplamada dikkat alınan diğer önemli kriter ise; farklı yıllarda farklı statülerde çalışan kişilerle ilgilidir.
Bu kişiler farklı statülerde ödedikleri primler, sigortalılık süresi ve ilgili statünün diğer kriterlerine göre hizmet birleştirme yapmaları gerekir. Bunun için ilgili SGK merkezinden destek alınabilir.
EYT’lilerin Emekli Olduktan Sonra Çalışması
EYT kapsamında emekli olanlar arasında en çok sorulan sorulardan biri de; EYT’liler emekli olduktan sonra çalışmaya devam ederse maaşları düşer mi? Sorusudur.
Bu konuda şunun bilinmesi gerekir; EYT’lilerin emekliliği ile normal emeklilik arasında kanunen ve fiiline bir fark yoktur. EYT’liler, kendilerine geçmişte tanınması gereken hakları yasal düzenleme ile almıştır. Bu çerçevede, emeklilikte yaşa takılan ve sonra emekli olan kişilerin bir kısmı aynı iş yerinde, başka bir iş yerinde ya da kendi işinde çalışmaya devam edebiliyor.
İşçi, memur ya da esnaf statüsünde emekli olan EYT’liler, emekli aylıklarını kestirmeden 4A kapsamında çalışmaya devam ederse Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödemelidir. Emeklilikten Sonra Tekrar Çalışma (SGDP), çalışırken ödenen brüt ücretin yüzde 32, aynı iş yerinde çalışan EYT’lilerde ise yüzde 27 oranında kesilir. SGDP’nin emekli aylığına katkısı yoktur. Emekli aylığını kestirmeden çalışmaya devam eden emeklilerin maaşı değişmez.
Öte yandan, emekli işçiler gibi EYT’lilerin de emekli olduktan sonra sigortalı olarak çalışması iş göremezlik durumu ve kıdem tazminatı bakımından yararlı olacaktır.
Öğretmenler gibi memurların emekli maaşı hesaplamalarında görev süreleri, kademeleri ve dereceleri dikkate alınır. Memurların görev süresi arttıkça kademeleri ve dereleri de paralel olarak artar. Memuriyette 1. derece demek en yüksek derece anlamındadır. 1. derecedeki kıdeme yükselmiş memurlar veya öğretmenlerin ek göstergeleri 3600’tür. Ek gösterge derecesi emekli maaşını etkiler. Yüksek ek gösterge, yüksek emekli maaşı demektir.
Peki, öğretmen emekli maaşı nasıl hesaplanır?3600 öğretmen emekli maaşı hesaplama nasıl yapılır?
Memur Emekli Maaşı Hesaplama
2008 yılı önce göreve başlamış memurların ya da öğretmenlerin emekli maaşı hesaplanmasında ilgili Kanun’un hükümlerinde belirtilen gösterge rakamı, ek gösterge rakamı, o yıla ait güncel memur maaş katsayısı, memur taban aylığı ve memur kıdem aylığı dikkate alınır.
Ayrıca, memurun unvanı çerçevesinde özel hizmet tazminatı, makam tazminatı, görev tazminatı ve temsil tazminatı ile birlikte memurun ya da öğretmenin hizmet süresi de dikkate alınan diğer faktörlerdir. 2008 yılı sonrası göreve başlayan memurların emekli maaşı hesaplaması için şu emekli maaşı formülü kullanılır:
Ortalama Aylık Kazanç X Aylık Bağlama Oranı = Emekli Aylığı
Malulen Emekli Maaşı Hesaplama
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) sisteminde malullük şöyle tanımlanır;
“Sigortalıların çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az yüzde 60’ını; kamu görevlileri kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün en az yüzde 60’ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiği Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalılar malul sayılır. Sigortalıların sağlık hizmeti sunucularından alacakları maluliyete ilişkin raporlar, kanuna göre malul sayılmaları için yeterli değildir. Sigortalının malul sayılabilmesi için çalışma gücünün veya meslekte kazanma gücünün en az yüzde 60’ını kaybettiğinin Sağlık Kurulunca tespit edilmesi gerekir.”
Malullük aylığı, kurumca yetkilendirilmiş sağlık kuruluşlarındaki kurullar tarafından düzenlenen raporlara dayanarak çalışamayacak durumda malul olduğu tespit edilen işçiye bağlanılan aylıktır. Malulen emeklilikte ise ödenmiş prim gün sayısı önemlidir. Malullüğün ortaya çıktığın zaman ödenmiş prim gün sayısı ne kadar fazla ise malulen emekli maaşı da o kadar artacaktır. Malulen emeklilikte ayrıca, malulün esas kazancı, sigortalılık statüsü, sigortalılık süresi ve malullük oranı da dikkate alınır.
Malullük Aylığı Şartları Nelerdir?
Malul bir işçi, malullük aylığı bağlanması için en az 10 yıl sigortalı olmalı; toplamda 1800 günlük sigorta primi ödemiş olmalıdır.
Sigortalı işçi bakıma muhtaçsa 10 yıl sigortalılık şartı aranmaz; sadece 1800 gün prim ödemiş olmalıdır.
Sözleşme ile çalışan işçinin malullük aylığı hesaplamasında prim gün sayısı 7200 günün altında ise 7200 gün üzerinden hesaplama yapılır.
Malul işçinin prim gün sayısı 7200 günden fazla ise, diğer sigortalılar için prim gün sayısı 9000 üzerinden hesaplanır.
Malul kişinin başka birinin yardımına muhtaç olduğu Sağlık Kurulu Raporu ile tespit edilirse, yukarıdaki belirtilen hesaplama tutarına 10 puan ekleme yapılır.
Malul kişi malullük aylığı alırken emekliliği de hak ederse, yapılan hesaplama sonucu hangisi yüksekse ise o maaş ödenir. Düşük olan maaş kesilir.
Kök Maaş Nedir, Nasıl Hesaplanır?
Kök maaş, emekli maaşı hesaplamadan önemli bir kriterdir. Birçok emekli, kök maaş nedir? Sorusuna cevap arıyor. Emekli maaş hesaplama sistemlerinde kök maaş, önemli bir yer tutuyor. Peki, kök maaş nedir, nasıl hesaplanır?
Emekli kök maaş hesaplama formülü nedir? Kök maaş, yasal düzenlemeler ile emekli maaşına yapılan ek zamlar sonrası ortaya çıkan temel emekli maaşı rakamıdır. Bu çerçevede, en düşük emekli maaşı sınırlaması sonrası sınırın altında kalan maaşlar, zamla birlikte en alt sınıra yükseltiliyor.
Emekli maaşı zammı ile birlikte ortaya çıkan fark tutarı ile emekli maaşının toplanması sonucu emekli kök aylığı ya da emekli kök maaşı ortaya çıkıyor. Emekli kök aylığı hesaplama için e-Devlet’teki yaşlılık aylığı alanı kullanılabilir.
En Düşük Emekli Maaşı Ne Kadar?
Emekli maaşlarında her yıl iki kez enflasyon oranında zam yapılıyor. 2023 Temmuz itibarıyla SGK ve Bağ-Kur emeklilerine yüzde 25 emekli maaş zammı yapıldı. Bu emekli maaşı zammı, emeklilerin kök aylıklarına uygulandı.
Bu çerçevede, kök aylığı 7000 lira olan emeklilerin maaşı 8 bin 750 TL olarak güncellendi. Kök aylığı 6 bin TL ve altında olan emekli maaşları ise 7500 TL olarak kaldı. Buna göre, 2023’ün en düşük emekli maaşı 7 bin 500 TL olarak belirlendi.
Memurlar Ne Kadar Emekli Maaşı Alıyor?
Temmuz 2023 itibarıyla memur emeklilerinin maaşları ne kadardır?Emekli memur aylıkları ne kadar oldu?
İşte memur emeklilerinin emekli maaşları listesi;
Not: Bu listedeki maaşlara ek ödemeler de dahildir. Para birimi TL’dir.
2023 Ocak
2023 Temmuz
Müsteşar (1/1)
28.729
33.771
Genel müdür (1/1)
25.427
29.889
Şube müdürü (Lisans – 1/4)
9.978
11.729
Memur (Lisans – 4/1)
7.812
9.183
Öğretmen (1/4)
11.833
13.910
Kaymakam 1. Sınıf (1/4)
16.753
19.693
Başkomiser (1/4)
11.833
13.910
Polis memuru (1/4)
11.833
13.910
Hemşire (Lisans – 1/4)
11.833
13.910
Mühendis (1/4)
11.848
13.927
Teknisyen (Lise -1/4)
8.506
9.999
Pratisyen Hekim (1/4)
17.488
20.557
Profesör (1/4)
20.542
24.147
İmam-Hatip
11.833
13.910
Avukat (1/4)
11.833
13.910
En Düşük Memur Emekli Aylığı
7.901
9.288
SGK Emekli Maaşı Listesi
Temmuz 2023 itibarıyla SGK emeklileri ve Bağ-Kur emeklilerinin alacakları en düşük aylıklar belirlendi. Peki, en düşük SGK emekli maaşı ne kadar? En düşük Bağ-Kur emekli maaşı ne kadar?
İşte en düşük SSK ve Bağ-Kur emekli maaşı listesi:
Not: Bu listedeki maaşlara ek ödemeler de dahildir. Para birimi TL’dir.
2023 Ocak – Kök Aylık
Ocak – Haziran Ödenen Aylık
Temmuz 2023 – Kök Aylık
Temmuz – Aralık Ödenecek Aylık
SSK (2008 öncesi)
6.093
7.500
7.298
7.500
SSK (2008 sonrası)
2.199
7.500
2.634
7.500
SSK Tarım (2008 sonrası)
1.650
7.500
1.976
7.500
Bağ-Kur Esnaf (2008 sonrası)
2.343
7.500
2.806
7.500
Bağ-Kur Tarım (2008 sonrası)
1.852
7.500
2.218
7.500
Sonuç
Emeklilik maaşı, hayatın geri kalanındaki finansal planlama için önemli bir bileşendir. Emeklilerin yaşamında kritik bir öneme sahip olan emekli maaşı, özellikle artık tam zamanlı çalışmayan ve başka bir geliri olmayan insanların geçim kaynağı olabilmektedir. Emeklilik maaşı her şeyden önce maddi güvencedir. Kişinin yıllarca çalışarak hak ettiği bir maddi kaynaktır.
Emeklilerin günlük yaşamlarını iade ettirebilmeleri ve sosyal güvenlik sisteminden faydalanabilmeleri için Sosyal Güvenlik Kurumu, emekli maaşı ve sağlık hizmeti gibi sistemlerle güvence vermektedir. Emeklilik geliri, stratejik bir konudur. Sadece maddi bir husus değil; güvenli ve keyifli bir emekliliğin temel taşıdır. Emeklilik maaşı hakkında bilinçli kararlar vermek, mali açıdan daha sağlam ve stressiz bir emeklilik yolculuğuna zemin hazırlayacaktır.
Bu çerçevede, emekli olacak kişiler emeklilik dönemi yaklaştıkta emekli maaşı hesaplama sistemleri ile emekli maaşı planlamaları ve hesaplamaları yapmaktadır. Yaşlılık aylığı hesaplama hakkında e-Devlet başta olmak üzere SGK gibi kurumlarda da destek alınabilir. Bunun dışında, emekli aylığı hesaplama için profesyonel destek veren SGK danışmanları da vardır!
