Boşanmada Kusur Nedir? Ve Boşanmada Kusur Sayılan Haller Nelerdir?
Kişinin kendisinden beklenen sadakat ve evlilik birliğinin doğurduğu yükümlülüklere aykırı davranması sonucu boşanmaya belli bir oranda neden olmasına boşanmada kusur denir. Boşanma davasında kusur ayrı bir öneme sahiptir. Nafaka, tazminat, mal paylaşımı gibi durumlarda belirleyici faktör kusurdur.
Boşanmada kusur sayılan haller kanunda örnekseme yoluyla sayılmış ve kusur sayılan haller her somut olayda farklılaşabilir bu yüzden sınırlı sayıda değildir.
Kusur sayılan başlıca haller şunlardır;
Eşlerden birinin zina yapması,
Eşlerden birinin diğerine karşı pek kötü muamelede bulunması, onur kırıcı davranışta bulunması,
Eşlerden birinin diğerinin hayatına kastetmesi,
Eşlerden birinin kendisini küçük düşürücü bir suç işlemesi, haysiyetsiz yaşam sürmesi,
Eşlerden birinin yaşanılan ortak konutu evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemek maksadıyla terk etmesi,
Eşlerden birinin diğerine karşı; fiziksel, ekonomik, psikolojik veya cinsel şiddet uygulaması,
Eşlerden birinin diğerine karşı sadakat yükümlülüğüne aykırı davranması,
Eşlerden birinin diğerine karşı evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerine aykırı davranması.
Çekişmeli ve Anlaşmalı Boşanmada Kusurun Etkisi Nedir?
Kusur kavramı çekişmeli boşanma davaları bakımından önemlidir. Anlaşmalı boşanmada taraflar hakim tarafından uygun bulunması şartıyla anlaştıklarından kusur incelemesi yapılmaz.
Boşanmada Kusur Neye Göre Belirlenir?
Kusur, tarafların ileri sürdüğü hukuka uygun her türlü delille belirlenir.
Boşanmada Eşit kusur ve Tam Kusur Halinde Ne Olur?
Boşanmada eşit kusur söz konusu olabilir. Bu halde davacının boşanma talebinin kabulü için, itiraz eden davalının TMK 166/2’de düzenlenen davacının kusuru daha ağır ise davalının açılan davaya itiraz hakkı vardır.
Bununla beraber, bu itiraz hakkın kötüye kullanılması niteliğinde ise hakim boşanmaya karar verebilir hükmündeki davalının kötü niyetli olması şartı aranmaz ve eşit kusur halinde de boşanmaya karar verilebilir. Kanunda özel boşanma sebebi olarak sayılan zina, hayata kast ve pek kötü muamele, haysiyetsiz yaşam sürme ve terkte kişi tam kusurludur.
Boşanmada Kusurun Nafakanın Belirlenmesine Etkisi Nedir?
Boşanmada üç nafaka türü belirlenmiştir;
Tedbir nafakası, TMK 169 da düzenlenmiştir. Maddeye göre; “Boşanma ve ayrılık davası açılınca hakim, davanın devamı süresince gerekli olan özellikle eşlerin barınmasına, geçimine malların yönetimine ve çocukların bakım ve korunmasına ilişkin geçici önlemleri re’sen alır.” Hükümden de anlaşılacağı üzere tedbir nafakasında kusur aranmaz.
Yoksulluk nafakası, TMK 175’te düzenlenmiştir. Maddeye göre; “Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir. Nafaka yükümlüsünün kusuru aranmaz.”
İştirak nafakası, velayetin kullanılması kendisine verilmeyen eşin çocuk ile kişisel ilişkisinin düzenlenmesinde, çocuğun özellikle sağlık, eğitim ve ahlak bakımından yararları esas tutulur. Bu eş çocuğun bakım ve eğitim giderlerine gücü oranında katılmak zorundadır. Bu nafaka türünde de kusur aranmaz.
Boşanmada Kusur Mal Paylaşımını Etkiler Mi?
Mal rejimi tasfiyesinde kusurun önemi yoktur ancak TMK 236 da farklı bir düzenleme söz konusudur zina ve hayata kast nedeniyle boşanma halinde hakim, kusurlu eşin artık değerdeki pay oranının hakkaniyete uygun olarak azaltılmasına veya kaldırılmasına karar verebilir.
Boşanmada Kusur Çocuğun Velayetini Etkiler Mi?
Çocuğun velayetine karar verilirken doğrudan eşlerin kusur oranı önem arz etmez.Velayet, çocuğun bakım ve gözetimini en iyi şekilde yerine getirebilecek olan tarafa verilir. Velayet kararı verilirken çocuğun üstün yararı gözetilir.
Tazminat Belirlenmesinde Boşanmada Kusurun Etkisi Nedir?
Maddi ve manevi tazminat Türk Medeni Kanunu‘nun 174. maddesinde düzenlenmiştir. Maddeye göre; “Mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenen kusursuz veya daha az kusurlu taraf, kusurlu taraftan uygun bir maddi tazminat isteyebilir.”
