Türk Takip Hukuku açısından iflas yolu iki ana başlıkta incelenmektedir. Bunları takipsiz iflas ve takipli iflas yolu olarak adlandırırız.
Adi İflas Yoluyla Takip
İflas yoluyla takipte, esas olarak genel haciz yoluyla takibe benzer bir prosedür işletilmektedir. Alacaklının borçludan para alacağı olması ve borcun muaccel olması yeterlidir. Bu yola başvurmak için alacaklının alacağını herhangi bir belgeye dayandırması şart değildir. Bir miktar paranın yahut teminatın ödenmemiş olması sebebiyle İcra ve İflas Kanunu (İİK) md. 58 uyarınca takip talebinde bulunulur.
Bu talepte alacaklının borçluyu “iflas” yoluyla takip ettiği açık biçimde belirtilmelidir. Takip talebinden sonra üç gün içinde ödeme emri çıkartılır ve borçluya gönderilir. Borcun yedi gün içinde ödenmesi yahut borçlunun itirazlarını sunması gereklidir. Yedi gün içinde borçlunun borcunu ödemesi üzerine takip son bulur. Ayrıca, kanun koyucu tarafından borçluya konkordato teklif edebileceği de tanınmıştır. Usule uygun biçimde yapılan itiraz takibi durdurur.
Takibin kesinleşmesi üzerine mahkeme, talebi ilan eder ve alacaklıların on beş gün içinde müdahale taleplerini/itirazlarını sunmasını ister. İtirazlar haksız görülür yahut hiç itiraz olmazsa, mahkeme tarafından yedi gün içinde borcun faiz ve masraflarla birlikte alacaklıya ödenmesini, yahut mahkeme veznesine depo edilmesini karara bağlar. Kararın gereği yerine getirilmezse, mahkeme ilk celsede borçlunun iflasına karar verir.
Şayet itiraz edilirse, alacaklı tarafından iflas davası açılabilir. Bu yolla itirazın kaldırılmasını ve iflasa karar verilmesini sağlayabilir. İtirazın kaldırılması durumunda mahkemece 7 günlük süre verilir ve yeterli paranın mahkemenin veznesine yatırılmasına hükmeder. Depo kararının tebliğinden itibaren yedi gün içinde kararın gereği yerine getirilmezse, mahkeme ilk celsede borçlunun iflasına karar verir.
Kambiyo Senetlerine Dayalı İflas Yoluyla Takip
Alacağı bir kambiyo senedine bağlanan alacaklılar, borçlunun iflasa tabi olması durumunda kambiyo senedi yoluyla iflas talebinde bulunabilir (kambiyo senedine bağlanan alacak rehin ile güvence altına alınmış olsa bile bu takip yoluna gidilebilir).
Bunun için birtakım takip prosedürlerinin işletilmesi gerekir. Bu takipte, süreler daha kısa olarak belirlenmiş ve kambiyo senedinden dolayı alacaklı konumunda bulunanları kanun koyucu koruma yolunu seçmiştir.
Alacaklı, kambiyo senedine dayalı iflas yoluyla takip prosedüründe, senedin aslını ve borçlu sayısı kadar onaylı örneğini talebe ekler. İcra müdürü tarafından ilgili kambiyo senedinin bu nitelikte olup olmadığına dair inceleme yapılır. Beş gün içinde borcun ödenmesi, itiraz veya şikayette bulunulması ihtar edilir.
Borçlu tarafından beş gün içinde ödeme yapılmaz, yahut itiraz/şikâyette bulunulmaz ise alacaklı ödeme emri örneği ile Asliye Ticaret Mahkemesi’nden borçlunun iflasına karar verilmesini talep eder. Mahkeme yine on beş gün içinde diğer alacalılara itirazlarını sunmalarını ilan eder. Kusuru bulunmayan borçluya gecikmiş itiraz hakkı da verilmiştir. İtiraz edilmez yahut itirazlar yerinde görülmezse, depo kararı verilir. Bu karar da yerine getirilmezse borçlunun iflasına karar verilir.
Borçlu şikayet/itirazda bulunursa, bunun kaldırılmasını alacaklı Asliye Ticaret Mahkemesi’nden ister ve iflas davası görülür. Davanın kabulü halinde borçlunun iflasına karar verilir.
Takipsiz iflas ile ilgili daha fazla bilgi almak için ekibimizle iletişime geçebilirsiniz.
