[rt_reading_time label="Okuma Süresi:" postfix="Dakika" postfix_singular="Dakika"]

Miras Hukuku ve Miras Paylaşımı

Yazar: MGC LEGAL
Miras Hukuku ve Miras Paylaşımı

Miras hukuku, gerçek kişilerin ölmesi ya da gaipliği durumuna miras paylaşımı konusunda yaşanan anlaşmazlıkların çözümüne yönelik bir hukuk dalıdır. Özel hukukun en geniş alanlardan biridir. Türk Medeni Kanunu‘nun bir alt dalıdır. Oldukça ayrıntılı maddeler içeren miras hukuku, miras avukatları tarafından bu alanda yürütülen hukuki çalışmaların temelini oluşturur. MGC Legal, miras hukuku uzmanı avukatlarla miras davalarında hizmet vermektedir.

Miras hukuku nedir? Miras hukukunda miras paylaşımı nasıl yapılır? Yasal mirasçılar kimlerdir? Saklı pay nedir? Miras taksim sözleşmesi nedir? Bu soruların cevapları ve daha fazlasının MGC Legal Miras Hukuku ekibinin hazırladığı makalede bulabilirsiniz.

Miras Hukuku Nedir?

Miras hukuku; bir kişinin ölümü ya da gaipliği sebebiyle mal varlığının, haklarının ve borçlarının atanmış veya yasal mirasçılara paylaştırılması ile ilgilenen ve bu konularda ortaya çıkan durumları düzenleyen hukuk dalıdır.

Örneğin; miras paylaşımı nasıl yapılır, eşi ölen kadın mirasın kaçta kaçını alır, miras paylaşımı yasal süresi ne kadardır, miras paylaşımında anlaşmazlık olursa ne olur? Gibi soruların cevapları, miras hukukunun alanıdır. Miras paylaşımı konusunda ortaya çıkan anlaşmazlıklar, miras davaları ile çözülür.

Miras Davaları Nelerdir?

Mirasçıların miras konusunda yaşadığı anlaşmazlıklar, miras hukukunu ilgilendiren davalara konu olabilir. Miras hukukundan kaynaklanan davalar, hak kaybına yol açabilir. Bu sebeple, miras hukuku uzmanı miras avukatları ile çalışmak önerilir. MGC Legal, miras hukukunda profesyonel bir ekiple hizmet vermektedir. MGC Legal’in de uzman olduğu miras hukuku davaları şunlardır;

  • Miras paylaşımı davaları,
  • Miras payı ve oranları ile ilgili davalar,
  • Miras denkleştirme davası,
  • Muris muvazaası davaları,
  • Tereke tespit davası,
  • Vasiyetname iptal davası,
  • Reddi miras davası,
  • Mirasın reddi iptali davası,
  • Mirasçılıktan çıkarma davaları,
  • Ortaklığın giderilmesi davası,
  • Tenkis davası,
  • Miras sözleşmesi iptal davası.

Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Mirasçılar, miras sözleşmesi ile miras paylaşımı konusunda mutabakata varabilir. Sözleşme yazılı olmalıdır ve tüm mirasçıların imzası sözleşmede yer almalıdır. Miras sözleşmesi, tek bir mirasçı bile katılmazsa geçersiz sayılır. Mirasçılar arasında miras paylaşımı konusunda anlaşmazlık çıkarsa miras paylaştırma davası açılabilir.

Miras paylaşımı davası, murisin bıraktığı miras üzerinde mirasçıların sahip olduğu elbirliği mülkiyetini sonlandırır. Bu sebeple her mirasçı, miras paylaşımı için dava açabilir. Miras paylaşımı davasında bütün mirasçılar “davalı” olarak gösterilir. Miras paylaştırma davasının süresi yoktur. Miras ortaklığı sona ermediği sürece miras paylaşımı davası açılabilir. Peki, miras paylaşımı nasıl yapılır?

Miras Paylaşımında Nelere Dikkat Edilmelidir?

Miras paylaşımı konusunda şu hususlara dikkat etmek gerekir;

  • Tereke, murisin yani miras bırakan kişinin ölümü ile mirasçılara geçen miras veya mirasa konu hukuki ilişkilerdir.
  • Miras paylaşma davasında, hakim, üzerinde elbirliği mülkiyeti bulunan tereke yani miras unsurlarını gruplayarak, mirasçılara ayrı ayrı tahsis eder.
  • Miras, her bir mirasçıya bağımsız olarak bir mal vermeye uygun değilse, bu durumda mahkemede bazı mallar satılabilir ve satılan malların bedelleri mirasçılara paylaştırılabilir.
  • Muris, ölmeden önce vasiyet ile miras paylaşımı yapabilir; ancak, bu paylaşımın vasiyet şartlarına uyup uymadığına bakılmalıdır.
  • Vasiyetteki paylaşım belirlemeleri, saklı pay oranlarını aşmamalıdır.
  • Vasiyete saklı payı oranlarını aşan durumlar olursa bu durumda tenkis davası açılabilir.
  • Miras paylaşımında terekenin bir kısmı ya da tümü paylaşılabilir.
  • Mirasın tamamının paylaşımı, atanmış ve yasal mirasçıların anlaşması ile mümkün olabilir.
  • Miras paylaşımına mirasçılardan biri dahi onay vermezse, bu durumda miras paylaşımı davası açılması gerekir.

Öte yandan, Türk Medeni Kanunu 676. maddesi 2. fıkrası, mirasın kısmi paylaşımına olanak sumaktadır. Kanun maddesinde; “mirasçıların, miras sözleşmesi ile tereke mallarının tamamı ya da bir kısmı üzerindeki elbirliği mülkiyetini, miras payları oranında paylı mülkiyete dönüştürebileceği” ifade edilmektedir.

Yasal Mirasçılar Kimlerdir?

Miras paylaşımı, birinci derece yasal mirasçılardan başlar. Birinci derece yasal mirasçı yoksa ikinci ve üçüncü derece mirasçılar devreye girer. Miras bırakanın eşinin, her derecedeki mirasçılarla belirli oranlarda miras hakkı vardır.

Medeni hukukta mirasçı olarak üç yasal zümre vardır:

  • Birinci Derece Yasal Mirasçılar: Miras bırakanın altsoyu, birinci derece yasal mirasçıdır. Murisin çocukları, torunları ve bunlardan doğanlar, altsoydur. Zümre başı, murisin çocuklarıdır. Murisin çocuklarının eşit derecede miras hakkı vardır.
  • İkinci Derece Yasal Mirasçılar: Miras bırakanın anne ve babası, ikinci derece yasal mirasçıdır. Ancak, anne ve babanın miras hakkı, birinci derece mirasçı yoksa söz konusu olur. Anne ve babanın miras payları eşittir. Anne ve baba, miras bırakandan önce öldüyse bu durumda anne ve babanın altsoyları yani miras bırakanın kardeşleri mirasçı olur.
  • Üçüncü Derece Mirasçılar: Miras bırakanın büyükanne ve büyükbabasıdır. Büyükanne ve büyükbabanın mirasçı olması, birinci ve ikince derece mirasçı olmaması durumunda söz konusu olur.

Yasal mirasçıların durumu, babadan kalan miras paylaşımı, sağ kalan eşin miras payı, kardeşler arası miras paylaşımı gibi konular miras hukukunda ayrıntılı olarak düzenlenmiştir.

Miras Hukukunda Eşin Miras Payı Nedir?

Murisin hayatta kalan eşi, yasal mirasçı değildir; ancak, diğer mirasçıların durumuna göre mirastan pay alabilir. Yani, diğer tüm derecelerdeki mirasçılarla birlikte mirasçılık sıfatı kazanabilir. Eşin miras payı, mirasçı olduğu dereceye ya da zümreye göre değişir.

Buna göre eşin miras payı temel olarak şöyledir;

  • Birinci derece mirasçılarla birlikte mirasçı olan eşin miras payı, toplam mirasın dörtte biridir.
  • İkinci derece mirasçılarla birlikte mirasçı olan eşin miras payı, toplam mirasın dörtte ikisidir.
  • Üçüncü derece mirasçılarla birlikte mirasçı olan eşin miras payı, toplam mirasın dörtte üçüdür.

Vasiyetname Varsa Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Vasiyetname, murisin ölmeden önce isteklerini beyan ettiği bir belgedir. Bu belgede muris miras paylaşımı konusunda tasarrufta bulunmuşsa, miras vasiyetnameye göre paylaşılır.

Miras bırakan, istediği gerçek veya tüzel kişileri mirasçı olarak atayabilir. Bunlara “atanmış mirasçı” denir. Vasiyetname ile miras paylaşımı için atanan mirasçılara “iradi mirasçı” da denilebilmektedir. Bunun sebebi, murisin vefatından önce kendi iradesi ile miras paylaşımı için mirasçılarını belirlemesidir.

Mirasta Hukukunda Saklı Pay Nedir?

Miras hukukunda saklı pay, “murise bağlı ya da yakın olan bazı kişilerin mirasçının mülkiyet hakkına sahip olması gerektiği” fikrine dayanan bir kavramdır. Miras hukukuna göre saklı pay, “mirasçıların kullanamayacağı mirasçı gereksinimleri” olarak tanımlanır.

Şöyle ki; mirasçılar, bazı mirasçıları desteklemek isteyebilir. Bu durumda, mirasçılar, paylarına düşen miras haklarını ve borçlarını koruma altına alma hakkına sahiptir. Kanun koyucu, bu mirasçılara düşen mülklerin bazı kısımlarına bazı kişilerin erişimini engeller. Yani varis, mülkün engellenen bölümünü kullanamaz. Bu bölümlerdeki paylar mülkten silinirse, kalan kısın “tasarruf oranı” olarak tanımlanır. Bölünmüş hisseler, böylece sadece mirasçıların mülkiyeti esas alınarak hesaplanan hisselerdir. Ayrıca, mülklerden hangilerinin hangi mirasçıya ait olduğu belli değildir.

Miras Sözleşmesi Nedir?

Miras sözleşmesi, mirasçılar arasındaki bir anlaşma belgesidir. Vasiyetname ile miras söz konusu olduğunda mirasçılar ve mirasçıların payı, muris tarafından belirlenmiş olur. Zira vasiyetname tek taraflıdır, bir ölüme bağlıdır.

Miras sözleşmesi ise, vasiyetnameden farklı olarak bağlayıcılığı olan bir belgedir. Türk Medeni Kanununun 503. maddesinde, miras taksim sözleşmesi, “ayırt etme gücüne sahip, ergin olan ve kısıtlı bulunmayan” kişiler tarafından yapılabilir. Bu çerçevede miras hukukunda miras sözleşmesinin belirli şartları vardır.

MGC Legal, Miras Hukukunda Profesyonel Destek Sağlıyor

MGC Legal, miras hukuku alanında ortaya çıkan sorunların veya anlaşmazlıkların çözümü için miras avukatlarını bünyesinde barındırmaktadır. MGC Legal bünyesindeki miras hukuku avukatları, miras davalarında aktif olarak rol almaktadır. Miras hukukuna hakim, bu hukuk dalındaki güncellemeleri ve mevzuattaki yenilikleri yakından takip eden avukatlar ile hizmet veren MGC Legal; mirastan mal kaçırma, mirasta mal paylaşımı, mirasta saklı pay, tenkis davası, mirasın reddi (reddi miras), vasiyetname iptal davası, vasiyetname düzenlenme gibi konularda destek veriyor.

  • Kardeşler arası miras paylaşımı nasıl yapılır?
  • Miras paylaşımı yasal süresi ne kadardır?
  • Hangi miras davaları açılmalıdır?
  • 1/2 ne demek?
  • Miras paylaşımı nasıl yapılır?
  • Eşi ölen kadın mirasın kaçta kaçını alır?
  • Eşin miras payı ne kadardır?
  • Babadan kalan miras paylaşımında yaşanan anlaşmazlıklar için nasıl hareket edilmelidir?
  • Miras paylaşımında anlaşmazlık olursa ne olur?

Yukarıdaki soruların cevapları ve daha fazlası için MGC Legal’in uzman miras avukatlarından destek alabilirsiniz.