Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliği Resmî Gazete’de Yayımlandı.
27.11.2014 tarihli Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliği’nin yerine ikame edilerek yürürlüğe giren ilgili Yönetmelik’te, Tüketici hakem heyetlerinin kurulması ve çalışmasına ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiş olup; hakem heyetlerinin tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara ilişkin başvuruları karara bağlamakla görevli olduğu belirtildi.
İlgili Yönetmelik ile tarafların İcra ve İflas Kanunu’ndaki hakları saklı kalmak kaydıyla; değeri 30.000 TL’nin altında bulunan uyuşmazlıklarda tüketici hakem heyetlerine başvurusu zorunlu tutuldu. Yönetmeliğe göre; başvurunun, tek bir uyuşmazlıkla ilgili olması ve uyuşmazlık konusunun bu maddede belirtilen parasal sınırı aşması halinde, sınırı aşan kısımdan feragat edilerek tüketici hakem heyetine başvuru yapılabilecek olup, parasal sınırı aşan kısım için tekrar tüketici hakem heyetine başvuru yapılamayacaktır.
Söz konusu Yönetmelik ile, hakem heyetlerinin yetki alanı ile iş bölümünün Bakanlıkça belirleneceği; İl Tüketici Hakem Heyetlerinin il sınırları içinde, ilçe tüketici hakem heyetleri ise ilçe sınırları içerisinde yetkili olacağı hükme bağlanmıştır.
Tüketici Hakem Heyeti kurulmayan ilçelerde ise o ilçe için hangi hakem heyetinin yetkili olacağının Bakanlık tarafından belirleneceği belirtilmiştir. Başvuruya konu uyuşmazlık bakımından ilgili hakem heyetinin yetkisi kesin olmayıp, başvurular tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu veya tüketici işleminin yapıldığı yerdeki hakem heyetine yapılabilecektir.
Şahsen veya avukat aracılığıyla; elden, posta yoluyla veya elektronik ortamda e-Devlet kapısı üzerinden Tüketici Bilgi Sistemi ile gerçekleştirilecek başvurular, başvuru sahibinin adı, soyadı veya unvanı, T.C. kimlik numarası ve Yönetmelikte belirtilen diğer zorunlu unsurları taşıyacak, zorunlu unsurlarda eksiklik ya da tutarsızlık bulunması halinde tüketici hakem heyeti başkanı tarafından yazılı olarak yedi gün süre verilmek suretiyle başvuru sahibinden ek bilgi veya belge istenecektir.
Tüketici Hakem Heyeti, uyuşmazlık ile ilgili karar verirken tarafların talebiyle bağlı olup, sadece başvurunun yapıldığı tarihte uyuşmazlık miktarının tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olmadığı durumlarda, başvuru sahibinin hukuki ilişkiyi ve asgari bir miktarı belirtmesi ve inceleme sürecinde uyuşmazlık miktarının bilgi veya belgelerle tam olarak tespit edilmesi halinde talep edilen miktardan daha fazlasına veya azına karar verilebilecektir.
Aynı tüketici işleminden kaynaklanan birden fazla uyuşmazlık için ayrı ayrı başvuru yapılması durumunda ise, uyuşmazlığın değerleri toplamı tüketici hakem heyetinin görev sınırı içinde kalmak şartıyla, tek bir başvuruda birleştirilerek karar verilebilecektir. Aynı tüketici işleminden kaynaklanan birden fazla uyuşmazlığın değerleri toplamının görev sınırını aşması durumunda ise uyuşmazlıklar hakkında ayrı ayrı karar verilir.
Tüketici Hakem Heyetine yapılan başvurular, başvuru tarih ve sırasına göre en geç altı ay içinde görüşülür ve karara bağlanır. Yapılan başvurunun niteliği dikkate alınarak, karar süresi en fazla üç ay daha uzatılabilir.
Tüketici Hakem Heyetince verilen kararlar ilam niteliğinde olmakla, söz konusu kararlara karşılık taraflar, kararın tebliği tarihinden itibaren on beş gün içinde tüketici hakem heyetinin veya tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesine itiraz edebileceklerdir.
İtiraz, tüketici hakem heyeti kararının icrasını kendiliğinden durdurmayacak ancak talep edilmesi şartıyla hâkim, tüketici hakem heyeti kararının icrasını tedbir yoluyla durdurabilecektir. Mahkemece, ilgili hakem heyeti kararına itiraz üzere açılan davada verilen karar kesin olup, söz konusu karara karşılık olağan kanun yolu başvurusu gerçekleştirilemeyecektir.
Ayrıca, ifade edilmelidir ki; ilgili Yönetmelik ile Kararın Tamamlanması usulü getirilmiş olup, taraflardan her birinin, nihaî kararın tebliğinden itibaren on beş gün içinde, ilk başvuruda yer alan taleplerle ilgili karar verilmeyen hususlarda, kararın tamamlanmasını isteyebileceği düzenleme altına alınmıştır. Kararın tamamlanmasına konu hususlar, tüketici hakem heyetince öncelikle gündeme alınarak sonuçlandırılacaktır.
Son olarak ifade edilmelidir ki; Kararın Tamamlanması usulünü düzenleyen 26. maddesi ve başvuru sırasındaki eksik ya da tutarsız bilgilere ilişkin hakem heyeti başkanınca yazılı olarak 7 gün süre verilerek eksikliklerin giderilmesini düzenleyen 11/5 maddesi 01.01.2023 tarihinde yürürlüğe girecek Yönetmeliğin diğer hükümlerinin yürürlük tarihi 01.10.2022’dir.
