1136 Sayılı Avukatlık Kanunu’nun (AK) 35/3 maddesine göre; Türk Ticaret Kanunu’nda (TTK) ön görülen esas sermaye miktarının beş katı veya daha fazla esas sermayesi bulunan anonim şirketler, sözleşmeli bir avukat bulundurmak zorundadır.
Avukatlık Kanunu Yönetmeliği’nin “Sözleşme Yapılması ve Sözleşmede Bulunması Gereken Hükümler” başlıklı 73/A maddesinde, sürekli avukatlık hizmeti içeren çalışma şekillerinde, Avukatlık Kanunu’na ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne uygun, yazılı sürekli avukatlık hizmetleri sözleşmesi düzenlenmesinin ve bu sözleşmenin bir nüshasının da sözleşmenin tarafı olan avukat tarafından kayıtlı olduğu baroya verilmesinin zorunlu olduğu belirtilmiştir.
Zorunluluk Her Anonim Şirket İçin Geçerli midir?
Türk Ticaret Kanunu’nun 332’nci madde belirtilen esas sermaye miktarının beş katı ve daha fazla esas sermayeye sahip her anonim şirket avukat bulundurmak zorundadır.
2023 yılında yapılan düzenleme ile 2024 yılı itibariyle Türk Ticaret Kanunu’nun ilgili maddesinde ön görülen esas sermaye miktarı 250.000,00 Türk lirası şeklinde belirlenmiştir.
Dolayısıyla, Avukatlık Kanunu madde 35/3 gereği bu miktarın beş katı 1.250.000,00 Türk lirasına tekabül etmekte olup; esas sermayesi 1.250.000,00 Türk lirası veya daha fazla olan anonim şirketler avukat bulundurma zorunluluğuna tabi olmaktadırlar.
Daha detaylı ifade etmek gerekirse; 1.250.000,00 Türk lirası ve üzerinde bir kuruluş sermayesiyle kurulan ve tescil edilen şirketler, 1.250.000,00 Türk lirası ve altında bir kuruluş sermayesiyle kurulmuş ancak sonrasında sermaye artırımı veyahut sair yollarla ilgili miktarın üzerine çıkan şirketler artışı tescil ettirmesinden sonra bu yükümlülüğe tabi olmaktadırlar.
Belirtmek gerekir ki; sermayenin tamamının ödenmiş olması gerekliliği yoktur.
Zorunluluğa Uymayan Şirketlerin Takibi
Buna ek olarak; “Kanuna Uygun Davranmayan Tüzel Kişiler ve Yıllık Rapor” başlıklı 73/C maddesinde Avukatlık Kanunu’nun 35/3 maddesine aykırı davranan tüzel kişiler hakkında merkezlerinin bulunduğu yer barosu tarafından suç duyurusunda bulunulacağı düzenlenmiştir.
Baro, mevcut durumda anonim şirketlerin bu konudaki uyumunu sürekli olarak izlemekte ve ilgili anonim şirketlere, resmi bildirimlerini ihbar yoluyla iletmektedir.
İhbar tebliğinden on (10) gün içerisinde şirketlerin cevap verme zorunluluğu bulunmakla beraber, avukat bulunduruluyorsa avukat sigortalı çalışan ise son üç aya ait maaş bordroları, eğer sigortalı değil ise ilgili ücret ödemelerini gösteren serbest meslek makbuzu/ödeme belgesi örneğinin yollanması yeterli olacaktır.
Birden fazla sigortalı avukatın çalıştırılması durumunda sadece birine ait maaş bordrolarının yollanması yeterlidir.
Zorunluluğa Uyulmadığı Halde Karşılaşılacak Ceza ve Yaptırımlar
Bu düzenlemeye aykırı davranış kabahat olarak sayılmış ve idari para cezası uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Bu hükümlere aykırı davranan kuruluşlara; Avukatlık Kanunu’nun 35/3. maddesi gereği Cumhuriyet Savcısı tarafından sözleşmeli avukat tayin etmedikleri her ay için, sanayi sektöründe çalışan on altı yaşından büyük işçiler için suç tarihinde yürürlükte bulunan asgarî ücretin iki aylık brüt tutarı kadar idarî para cezası verilmektedir.
2024 yılı için belirlenen işbu aylık brüt ücret miktarı 20.002,50 Türk lirası olup; sözleşmeli avukat tayin edilmeyen her ay için iki aylık brüt asgari tutarı olan 40.005,00 Türk lirası üzerinden işlem yapılacaktır.
Sonuç
Anonim şirketler için kritik bir öneme sahip olan bu mesele, etkin bir izleme süreciyle yönetilerek uygulanabilirliği sağlamak amacıyla önemli miktarda idari para cezalarını içermektedir.
Bu para cezalarından kaçınmak için, bir sözleşmeli avukatın atanması ve ilgili konularda gereken hukuki danışmanlığın alınması büyük bir önem arz etmektedir.
