Elektronik ticaret alanında faaliyet yürüten firmaların Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından oluşturulan ETBİS platformuna kaydolmaları zorunlu hale gelmiştir. ETBİS, hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcıların kayıt altına alınması, elektronik ticaret verilerinin toplanması, bu verilerin işlenerek istatistiki bilgilerin üretilmesi amacıyla kurulmuş bir bilgi sistemidir.
Gerçek kişiler tarafından yapılacak bildirimler kendileri veya yetkili temsilcileri, tüzel kişiler tarafından yapılacak bildirimler ise yetkili temsilcileri tarafından e-Devlet kapısı üzerinden ETBİS’e yapılmaktadır.
Firmalar, ETBİS’e kaydolurken kayıtlı e-posta adreslerini (KEP), ödeme işlemlerini gerçekleştirdikleri kurumların vermiş olduğu üye iş yeri numarasını, çalışılan kargo ve lojistik şirketleri tarafından verilen üye iş yeri numarasını, internet sitesi altyapı sağlayıcısı tarafından verilen üye iş yeri numarasını ve kullanıcı verilerinin saklandığı ülke ve şehir bilgisini paylaşmaları zorunludur.
Elektronik Ticaret Bilgi Sistemi ve Bildirim Yükümlülükleri Hakkında Tebliğ’in 6. maddesi uyarınca kayıtlı e-ticaret siteleri:
Tebligata elverişli kayıtlı e-posta adreslerini (KEP),
Sağlayacakları elektronik ticaretin türünü,
Elektronik ticaret dışındaki ticari faaliyetlerini,
Elektronik ticaret ortamında sunacakları mal ve hizmetlerin türünü,
Elektronik ticaret ortamında sunulan ödeme yöntemlerini,
Elektronik ticaret ortamında ikinci el malların satışa sunulup sunulmadığı ve eğer varsa satışa sunulan ikinci el malların türünü,
19/10/2005 Tarihli ve 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu kapsamında faaliyet gösteren bankalar ile 20/6/2013 Tarihli ve 6493 Sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamında faaliyet gösteren ödeme ve elektronik para kuruluşlarından alınan hizmetlere ilişkin bilgilerini,
Varsa zikredilen kuruluşlar dışında ödeme hizmeti alınan kuruluşlardan alınan hizmetlere ilişkin bilgiler ile zikredilen kuruluşların aracı olmadığı ödeme yöntemlerini,
11/6/2009 Tarihli ve 27255 Sayılı T.C. Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliği uyarınca M türü yetki belgesi alan kargo ve lojistik işletmecilerinden alınan hizmetlere ilişkin bilgilerini,
Hizmet alınan elektronik ticaret altyapı sağlayıcılarına ilişkin bilgilerini (kişisel verilerin ve müşteri bilgilerinin tutulduğu veri tabanlarının bulunduğu ülke ve adres bilgileri, elektronik ticaret ortamında sınır ötesi elektronik ticaret gerçekleştirilmesi halinde ülke ve ödeme yöntemi bazında bu ticaretin yıllık hacmi, bakanlıkça gerekli görülen diğer bilgiler),
Kendine ait elektronik ticaret ortamında faaliyet gösteren hizmet sağlayıcılar, üretim yeri ve depo adresleri ile sınır ötesi elektronik ticaret faaliyetinde bulunduğu aracı hizmet sağlayıcıların alan adlarını,
Ödeme ve elektronik para kuruluşları, bankalar, Bankalararası Kart Merkezi Anonim Şirketi, kargo ve lojistik işletmecileri, elektronik ticaret altyapı sağlayıcıları ve aracı hizmet sağlayıcılar internet üzerinden yapılan sözleşme ve verilen siparişlere ilişkin bakanlıkça detayları belirlenen ve anonim hale getirilmiş istatistiki bilgilerini aylık dönemler halinde ve ilgili aya ait bilgiler takip eden ayın son günü saat 24:00’e kadar,
Sanal pos bilgilerini, bildirim sırasında Bankalararası Kart Merkezi Anonim Şirketi üzerinden sistem aracılığıyla teyit edilmek üzere, ETBİS’e bildirmekle yükümlüdürler.
İlgili e-ticaret şirketleri bu bildirimleri kayıt tarihinden itibaren en geç 30 gün içinde bildirebilirler. Getirilen 30 günlük süre bilgi güvenliğini sağlamak amacıyladır. Elektronik Ticaret ortamında sınır ötesi elektronik ticaretin gerçekleştirilmesi halinde ülke ve ödeme yöntemi bazında bu ticaretin yıllık hacmini bildirme yükümlülükleri ise her yıl mart ayının sonuna kadardır.
Ek olarak, kayıtlı e-ticaret siteleri Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında bilgi verme yükümlülüğü altındadır. Bu yükümlülüğe göre; firmalar alıcıların kolayca ulaşabileceği ve güncel bir şekilde tanıtım bilgilerini, sözleşmenin kurulması ve saklanacağı süreye, nasıl erişilebileceğine dair bilgileri, teknik araçlara ilişkin bilgileri, gizlilik kurallarını ve uyuşmazlık durumunda uygulanacak çözümleri açıkça bildirmek zorundadır.
E-ticaret şirketinin aynı zamanda iletişim başlığı altında, tebligata elverişli KEP adresini, elektronik posta adresi ve telefon numarası ile varsa işletme adı veya tescilli marka adını, mensubu olduğu meslek odası ve varsa üyesi olduğu sektörel kuruluşlar ile meslekle ilgili davranış kuralları ve bunlara elektronik olarak ne şekilde ulaşılabileceğine ilişkin bilgilerini, tacir ise ayrıca ticaret unvanı, MERSİS numarası ve merkez adresini, esnaf ise ayrıca adı ve soy adı, vergi kimlik numarası ve merkez adresini bulundurması zorunludur.
Aracı hizmet sağlayıcı ve kendine ait elektronik ortamda satış yapan hizmet sağlayıcı;
İkinci el malların ayrı kategoride satışa sunulmasını,
Ağ üzerinden verilen siparişin onaylanması aşamasında ve ödeme bilgilerinin girilmesinden önce, vergi ve teslimat masrafları da dâhil olmak üzere alıcının ödeyeceği toplam bedelin ve sözleşmenin diğer şartlarının alıcı tarafından açıkça görülmesini,
Mal veya hizmetin toplam bedeli, fiyatın hesaplanma usulü ve teslimat masrafları önceden belirlenemiyorsa buna ilişkin ek masrafların ödenebileceği bilgisini,
Siparişin onaylanmasından önce alıcıların veri giriş hatalarını belirleyebilmesi için sipariş özetini ve bu hatalarını düzeltebilmesi için geri al ve değiştir gibi uygun, etkili ve kolay erişilebilir teknik araçları,
Sözleşme hükümlerinin ve genel işlem şartlarının, alıcı tarafından yeniden görülebilmesi, basılı bir şekilde kullanılabilmesi ve saklanabilmesi amacıyla söz konusu hususların alıcıya fiziki veya elektronik ortamda gönderilmesini sağlamakla yükümlüdür.
Elektronik ticarette vergi güvenliğini sağlamak amacıyla, elektronik ortamda ticari faaliyette bulunan gerçek ya da tüzel kişi hizmet sağlayıcılarının Maliye Bakanlığı’na bildirimde bulunma yükümlülükleri vardır.
Bununla birlikte, e-ticaret şirketleri kayıt ve sipariş aşamasına ek olarak; ödeme ile ilgili Finansal Hizmetlere İlişkin Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’ne, elektronik bankacılıkla ilgili getirilen yükümlülüklere ve malın taşınmasından kaynaklı olarak Gümrük Kanunu’na ilişkin hükümlere tabidir.
Yaptırımlar
6563 Sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca aracı hizmet sağlayıcı ve hizmet sağlayıcıların ETBİS sistemine kaydolarak istenen bilgileri vermeleri zorunlu olup; uymayan gerçek ve tüzel kişiler hakkında beş bin Türk lirasından yirmi bin Türk lirasına kadar idari para cezası öngörülmüştür (md. 12/1-ç, md. 11/3).
