İsminden de anlaşıldığı üzere, esas konusu taşınmazlar üzerine yatırım yapmak olan gayrimenkul yatırım fonu, pay sahiplerine gelir sağlamaktadır. Lafzı geçen pay sahipleri belli başlı niteliklere sahip olmalıdır ki; bunlardan başlıca olanı nitelikli yatırımcı olma şartıdır.
Nitelikli yatırımcı ise; banka, aracı kurumlar, sigorta şirketleri gibi kurumsal yatırımcıların dışında en az 1 milyon TL tutarında, yabancı para veya sermaye piyasası aracına sahip gerçek ve tüzel kişiler olarak tanımlanmaktadır. Nitelikli yatırımcıların portföy yönetim şirketine başvuru yapması ise bu yoldaki ilk adımdır.
Esasen tüzel kişiliği bulunmayan mal varlığı olarak kabul edilen bu fon, süreli veya süresiz olarak kurulabilirken temel amaç, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından belirlenen varlık ve işlemlerden oluşan portföyü nitelikli yatırımcıların katılma payları karşılığında toplanan paralarla işletmektir. Ticari anlamda birden fazla avantaj sağlamasından kaynaklı olarak son zamanlarda daha çok tercih edilen bir fon haline gelen gayrimenkul yatırım fonunun en çok dikkat çeken avantajı ise vergiler kapsamında olan kısımdır.
Açıklamalar
Gayrimenkul yatırım fonunun öncelikle genel olarak ticari faydalarına bakmamız gerekirse; bu kısımda da birçok avantajın mevcut olduğunu görürüz. Örneğin, gayrimenkul yatırım fonunda imar riski yoktur ve yatırımcılar tek seferde birden fazla sayıda taşınmaza yatırım yapabilme imkânına sahip olur.
SPK denetimi altında değerlendirilmesi ve profesyonel bir şekilde yönetilmesiyle de tasarruflar etkin bir şekilde fayda sağlar. En büyük fayda ise portföyün profesyonel bir şekilde yönetilerek yatırımcıya yüksek gelir getirmesidir. Gayrimenkul yatırım fonunda hisse senedi verilmesi söz konusu olmadığından, borsadaki hareketliliklerden etkilenmek de mümkün değildir. Yani, GYF’de fonun mal varlığı kurucudan ayrı olduğundan SPK uyarınca fon varlığı haczedilemez ve yatırımlar korunmuş olur.
GYF, Sermaye Piyasası Kanunu ve Gayrimenkul Yatırım Fonları (GYF) 5520 Sayılı Kurumlar Kanunu tarafından kendine düzenlenme alanı bulmuştur. Konunun detayları Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)’nun çıkardığı Gayrimenkul Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği (III-52.3) ile düzenlenmiştir.
Gayrimenkul Yatırım Fonları 5520 Sayılı Kurumlar Kanunu madde 2 uyarınca kurumlar vergisi mükellefi kabul edilmekte olup, aynı Kanunun 5/1-d maddesine istinaden Türkiye’de kurulu Gayrimenkul Yatırım Fonlarının kazançları Kurumlar Vergisinden istisna edilmiştir.
Bu da demek oluyor ki, GYF’nin elde ettiği kazançlar kurumlar vergisinden muaf tutuluyor. GYF ile yapılan yatırımlarda elde edilen gelirler eğer fon içerisinde kalırsa vergilendirilmez ve elde edilen gelirler fon dışına aktarılmaz. Bu da herhangi bir kayıp olmadan yeni yatırımlar yapılabileceğinin garantisidir. Nihai olarak, Damga Vergisi Kanunu’na ekli II sayılı listenin “IV – Ticari ve medeni işlerle ilgili kâğıtlar” bölümünün 21. sırası gereğince, gayrimenkul yatırım fonlarının münhasıran gayrimenkul portföylerine ilişkin alım satım sözleşmeleri ile gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri damga vergisinden istisna edilmiştir.
Yatırımcılar açısından vergilendirme hususu biraz daha farklıdır. Türk uyruklu gerçek kişilerin gerek Türkiye gerek yurtdışında elde ettiği kazançların tamamı vergiye konu edilir. Türk uyruklu gerçek kişiler vergi hukuku açısından tam mükellefiyete sahiptirler.
Aynı şekilde merkezi Türkiye’de bulunan tüzel kişiler Türk uyruklu gerçek kişilerle aynı şartlarda vergilendirilirler ve tam mükellefiyete sahiptirler. Merkezi Türkiye’de bulunmayan tüzel kişiler veya Türk uyruklu olmayan kişiler ise yalnızca Türkiye’de gerçekleştirdikleri ticari faaliyetlerinden dolayı vergilendirilirler ve vergi hukuku açısından dar mükellef sayılırlar.
İlgili Mevzuat
Gayrimenkul Yatırım Fonları 5520 Sayılı Kurumlar Kanunu,
