İhtarname, hukuki bir haber verme yöntemi ya da bir tebligattır. “İhtar” kelimesi “uyarma” anlamındadır. İhtarname, 1512 Sayılı Noterlik Kanunu’nun 98. maddesinde düzenlenen bir işlemdir.
Peki, ihtarname nedir? İhtarname, her türlü hukuki işlemlerde muhataba gönderilen yazılı bir belgedir. Kanun, sözleşme, örf ve adetten doğan hak ve taleplerin yazılı şekilde bildirilmesi işlemidir. Temelde hak ve taleplerin haber verilmesi için kullanılan bir terimdir. “İhbarname” olarak da bilinen bu terim, herhangi bir konuda karşı tarafın ya da muhatabın dikkatini çekmek anlamında kullanılır. Hukuksal bir terim olan ihtarname, yazılı olmak zorundadır. Yazılı ihtarnameler, mail, faks ya da elektronik ortamdan e-ihtarname olarak gönderilebilir. Ayrıca, ihtarname ispatı için noter aracılığıyla da gönderilebilir.
İhtarname yazmak, düzenlemek ve ihtarname çekmek önemli bir işlemdir. Bu sebeple, ihtarname nasıl çekilir sorusu bu konuda desteğe ihtiyacı olan kişilerin en çok cevabını aradığı konular arasında bulunuyor. İhtarname çekmek için hazırlanacak metinde yapılacak hatalar haksız duruma düşmeye sebep olabilir. Peki, ihtarname nasıl çekilir?İhtarname nereden çekilir?
İhtarnamenin çekilmesi için bazı zorunlu unsurlar vardır. Bunlar, Noterlik Kanunu’nun 106. maddesinde açıklanmıştır. Buna göre; talep sahibinin ve karşı muhatabın adları ve soy adları ve açık adresleri ihtarnamede mutlaka yer almalıdır. Bununla birlikte ihtarname tarihi yazı ve rakam ile belirtilmelidir. İhtarnamenin konusu, hak veya talepte bulunan tarafın imzası, tebliğ şerhi de bulunmalıdır. Noterden ihtarname çekilmesi durumunda noter imzası ve mührü mutlaka bulunmalıdır.
İhtarnamelerin, hak ve taleplerin zayi olmaması açısından noter aracılığı ile çekilmesi önerilir. Ancak, noterden ihtarname çekmek zorunlu değildir. İhtarname, karşı tarafa PTT aracılığıyla ya da iadeli taahhütlü olarak da gönderilebilir. Bununla birlikte; ihtarnamenin ispatı için en güvenilir ihtarname gönderme seçeneği noterden ihtarname çekmek olacaktır.
İhtarname Hazırlanması ve Çekilmesi
İhtarname hazırlanması ve çekilmesi, hukuki bir sürecin başlangıcıdır. Halk arasında “resmi uyarı yazısı” olarak bilinen ihtarname ya da ihbarname hazırlanması ve çekilmesi için yasada öngörülen esaslara dikkat etmek gerekir. İhtarname hazırlanması için öncelikle borçlunun sözleşmede öngörülen ödeme zamanını geçirmesi gerekir. Ayrıca, borçluya ihtarname çekilmezse alacak için faiz işlememektedir. Tebliğ edilmeyen ihtarnameler geçersiz sayılır. Bu sebeple, noterden ihtarname çekilmesi hak kaybını önleyecektir.
İhtarname Noterden Olmak Zorunda mı?
İhtarname, hukuki karşılığı olan tebligatlardan biridir. Muhataba sözleşmelerden, yasalardan ya da yazılı olmayan kurallardan doğan talep ve hakların bildirildiği hukuki bir işlem olan ihtarname, ikaz etme ve haber verme amacıyla çekilir. Hukukta birçok hakkın kullanılabilmesi ve birçok talep için ihtarname çekilmesi şartı aranır. Hak ve taleplere ilişkin hukuki işlemlerde süreç, ihtarnamenin muhataba ulaşması ile başlar. İhtarname çekmek için zorunlu durumlar, mevzuatta düzenlenmiştir.
Noter ihtarnamesi, etkili ve önemlidir. İhtarname, mevzuatta değinilen esaslar ve haller dışında zorunlu değildir. Buna rağmen zorunlu olmasa bile ihtarname çekilebilir. Bu sebeple ihtarname gönderme tercihi taraflara bağlıdır. Noterin görevleri arasında ihtarname göndermek de vardır; ancak, ihtarnameyi noterin hazırlaması ve noter kanalı ile ihtarname gönderme zorunluluğu yoktur.
Noterden İhtarname Nasıl Çekilir? Hangi Noterden Çekilir?
İhtarnamenin amacı, borçluya alacaklının borcunu ödemesi konusunda uyarıda bulunmaktır. Hukuki bir metin olan ihtarnameler, noter ya da alanında uzman bir avukat aracılığıyla hazırlanabilir. Borçlu, borcunu ödemeyi geciktirdiği durumlarda ihtarname aracılığı ile ihtar edilebilir. Noterden ihtarname nasıl çekilir sorusunun cevabı için herhangi bir notere başvurmak yeterlidir.
Noter, başvuru halinde talebe uygun bir ihtarname hazırlar ve muhataba gönderir. Noterden ihtarname çekilmesinin hukuki bağlayıcılığı vardır. Muhatap, ihtarname ulaştıktan sonra noterin gönderdiği ihtarnamede belirtilen süre içinde bahse konu ödemeyi yapmazsa ya da haksız fiili sonlandırmazsa hukuki yollara başvurulabilir.
Noterden ihtarname çektikten sonra muhataba tebliğ edilip edilmediği noterden mutlaka teyit edilmedir. İhtarnameler herhangi bir noterden çekilebilir. Bununla birlikte Türkiye Noter Birliği’nin e-hizmet.tnb.org.tr/basvuru/ portalı üzerinden de e-imza ile e-ihtarname çekilebilir.
İhtarname Kime Çekilir?
İhtarname, hak kaybına uğramış kişi tarafından, sözleşme şartlarına uyulmaması, haksız fiilin giderilmemesi ya da belli bir zamana bağlı borcun ödenmemesi gibi durumlarda karşı tarafı uyarmak için çekilir.
Örneğin; herhangi bir sözleşme çerçevesinde zamanı geçmiş ödemeler konusunda karşı tarafı uyarmak üzere borçluya ihtarname çekilir. Yani bir borç ilişkisinde borçlunun, borca konu ödemeyi yapmaması durumunda borçluya ihtarname çekilir. Bununla birlikte; tazminatı ödemeyen işverenlere, kirasını ödemeyen kiracılara, aidat borcunu ödemeyen apartman sakinlerine ihtarname çekmek yaygın rastlanan bir durumdur.
Avukatsız İhtarname Çekilir Mi?
Avukatsız ihtarname çekmek mümkündür. İhtarname işlemleri noter aracılığıyla da yapılabilir. Ancak bu alanda uzman bir avukat ile ihtarname çekmek hak kayıplarını önleyecektir. Örneğin; ihtarnamenin içeriği oldukça önemlidir. İhtarnamede karşı tarafa haksız ithamlarda bulunmak, bu kişiye hukuki yollara başvurma hakkı doğuracaktır. Noterden ihtarname çekmek ya da kişisel ihtarname çekmek mümkündür; ancak bu ihtarnamelerin bir avukat ile hazırlanması hukuki sorunlara yol açılmaması açısından önemlidir.
İhtarname Süresi Kaç Gündür?
Noterden ihtarname geldi, ne yapmalıyım? İhtarnameye cevap vermezsem ne olur? İhtarnameye cevap zorunlu mu? İhtarname süresi ne kadardır? Bu ve benzeri sorulara birçok kişi muhatap olabilir. İhtarnamelerde belli bir süre öngörülebilir. İhtarname yapılan kişi, bu süre içinde itiraz etmelidir ya da ihtarnamenin gereğini yapmalıdır. Bazı durumlarda ihtarname süreleri şöyledir;
Kiracının tahliyesine ilişkin gelen ihtarnameye itiraz süresi 7 gündür.
Kira borcunu ödemeyen kiracı için kirayı ödeme süresi kira sözleşmesinin süresine göre 6 gün ya da 30 gündür.
İcra takibindeki bir ödeme için ihtarnameye itiraz süresi 7 gündür.
Noterden ihtarname geldi ise, ihtarnamede belirtilen süre içinde itiraz veya ödeme yapılması hukuki olarak zorunludur.
İş Yerine İhtarname Nasıl Çekilir?
İş yerine ihtarname çekmek için işçi ile işveren arasındaki anlaşmazlığın hukuksal boyutlara ulaşması gerekir. İşverene ihtarname gönderme sebepleri farklı olabilir. İşyerine yıllık izin ücreti ödenmemesi, mobbing, haksız işten çıkarma, maaş ödenmemesi ve fazla mesailerin ödenmemesi gibi konularda ihtarname gönderilebilir.
İşyerine noterden ihtarname çekilebilir ya da avukat aracılığı ile ihtarname hazırlanabilir. İş hukukundaki hususlardan biri söz konusu olduğunda hukuka uygun bir ihtarname yazılmalıdır. İşverenden hak veya ödeme taleplerinin alınabilmesi için iş hukukunu iyi bilen bir avukat ile işyerine ihtarname çekmek önerilmektedir.
Kiracıya İhtarname Nasıl Çekilir?
Kiracılar, kira sözleşmesinde öngörülen kira ücretini her ay düzenli olarak ev sahibine ödemelidir. Kira bedeli ödenmezse ev sahibine noterden ihtarname gönderebilir. Bu durumda kiranın ödenmesi için yasal süreç başlar. Kiracı, kirayı 30 gün içinde ödemezse ikinci bir ihtarname gönderilir. Kiracı, ikinci ihtarnameyi de dikkate almayarak kirayı ödemezse ev sahibi tahliye davası açabilir.
Borçluya İhtarname Nasıl Çekilir?
Borçlar Kanunu’nun 117. maddesinde bir borç, borçlusu tarafından alacaklıya ödenmezse ihtarname ile temerrüde düşürülebilir. İhtarname borçluya ulaştığında borcun faizi işlemeye başlar. İhtarname, borçluyu uyarıcı niteliktedir.
Borçlu, ihtarnameye rağmen borcunu ödememekte ısrar ederse, bazı hukuki sonuçlara katlanmayı göze almış demektir. İhtarnamenin hukuki bir sonuç doğurması için de bazı hukuki şartların yerine gelmesi gerekir. Bu sebeple, borçluya ihtarname nasıl çekilir sorusunun cevabı için Borçlar Kanunu konusunda uzman bir avukattan destek almak önemlidir.
İhtarname Ücreti Nedir?
Türkiye Barolar Birliği tarafından belirlenen 2022 avukatlık asgari ücret tarifesine göre, avukat ile ihtarname ücreti asgari 1030 TL’dir. Noterden ihtarname çekme ücreti de 155 TL ile 1.000 TL arasında değişebilmektedir.
İhtarnamede Nelere Dikkat Edilmelidir?
İhtarname, kanuna ve bahse konu sözleşmede yer alan maddelere uygun yazılmalıdır.
Ödeme zamanı geçmeden önce ihtarname çekilmemelidir.
Borcun temerrüde düşürülmesi için ihtarname, 7201 Sayılı Tebligat Kanunu’na uygun hazırlanmalıdır.
İhtarname çekildikten 1 ay sonra notere tebliğ şerhi yazdırılmalıdır.
İhtarname ispatı ve hak kaybı olmaması için noterden ihtarname çekmek önemlidir.
İhtarnamede konu hukuka uygun bir dille anlatılmalıdır; karşı tarafa itham ve iftira ve hakarette bulunulmamalıdır.
İhtarnamenin geçerli olması için karşı tarafa tebliğ edilmesi gerekir. Tebliğ edilmeyen ihtarnameler geçersizdir.
MGC Legal; ihtarname nasıl çekilir, işyerine ihtarname nasıl çekilir, borçluya ihtarname nasıl çekilir gibi konularda alanında uzman avukatlarla hizmet vermektedir!
