Kripto paralar, NFT’ler ve benzer varlıklar, artık bugünün dünyasında inkâr edilemez bir konuma sahip olup; uluslararası ticaret ve finansta önemli bir piyasa değerine sahiptir. Binance, Kucoin, Paribu, diğer kripto para borsaları ve e-ticaret platformları gibi pazar yerleri sayesinde bu kripto paralar küresel bir gelir kaynağı haline gelmiştir.
Özellikle Türkiye, kripto para yatırımı popülerliğinde büyük bir artış görmüştür. COVID-19 (Koronavirüs/SARS-CoV-2) pandemisinden beri, Türk vatandaşlarının kripto paralara ve diğer kripto varlıklara olan ilgisi her geçen gün artmaktadır. Hiperenflasyonla karşı karşıya olan Türkiye, kripto varlık yatırımı yapan nüfus açısından Dünya çapında ikinci sıraya yükselmiştir.
Ayrıca, Türkiye’nin beklenen ekonomik istikrarsızlıkları, gelecekte Türk vatandaşlarının kripto paralara ve kripto varlıklara daha fazla yatırım yapmasını sağlayabilir. Popülerlikleri ve teknik avantajları, kripto paraları ticari faaliyetler için vazgeçilmez kılmaktadır. Bununla birlikte, Türkiye ticari işlemlerde bu para birimlerinin kullanımını yasal olarak yasaklamış; sadece yatırım araçları olarak kullanılmasına izin vermiştir. Bu makale, ticari faaliyetlerde bu varlıkların kullanımının yasaklanma nedenlerini hukuki olarak analiz etmeyi amaçlamaktadır.
Giriş: Türk Hukuku, Kripto Paralar ve Blok Zinciri
Kripto paralar ve blok zinciri teknolojisi, küresel ekonomi üzerinde önemli bir etkiye sahiptir ve günümüzde birçok kişi için gelir kaynağı olarak hizmet etmektedir. Blok zinciri (blockchain); dağıtılmış, paylaşılan, geri alınamaz, bozulamaz ve şifreli yapısıyla çeşitli bloklar arasında veri depolayan bir teknolojidir.[1] Yapısı ve teknik özellikleri, mevcut finans sistemi ve uluslararası ticaretin kapasitelerini büyük ölçüde aşarak, işlemlerde hız sunmakta, herhangi bir tek otoriteye karşı direnç göstermekte ve aracıları ortadan kaldırmaktadır. Blok zinciri teknolojisi özellikle; sağlık, finans, turizm ve bankacılık gibi sektörlerde popülerlik kazanmıştır.
Kripto paralar ise blok zinciri teknolojisinin bir ürünü ve blok zincirinin dağıtılmış defterine dayalı dijital para birimleridir. Avrupa Merkez Bankası, bunları devletler yerine programcıları tarafından düzenlenen dijital para birimleri olarak tanımlamaktadır.[2] Bu para birimleri, birçok ülkede yasal olarak tanınmamaktadır. Merkezi olmayan yapısı nedeniyle, devlet egemenliği için bir tehdit ve yasa dışı ticaret için potansiyel bir araç olarak görülmektedirler. Ancak, kripto varlıkların mevcut önemli piyasa değeri sebebiyle, onları ticari faaliyetlerden dışlamak uluslararası ticaret için zararlı olabilir. Bu noktada, onları devletler için güvenli hale getirirken; kripto paraların temel özelliklerini bozmadan kullanılması için dengeli bir yaklaşım gereklidir.
COVID-19 pandemisi, küresel hiperenflasyona yol açmış, insanların satın alma gücünü azaltmış ve birçok ülkenin ekonomik geleceğini belirsiz hale getirmiştir. Türkiye, en çok etkilenen ülkeler arasındadır. Birçok uzman, bu tür ekonomik istikrarsızlık dönemlerinde kripto paraları güvenli bir liman olarak görmektedir. Türkiye’deki ekonomik kriz, kripto paraları diğer ülkelere göre Türk vatandaşları arasında daha popüler hale getirmiştir. Ancak, çeşitli yasalar aracılığıyla, Türkiye mal alım satımında kripto para kullanımını yasaklamıştır. Bu yasalar, blok zinciri ve kripto paraların devlet egemenliğine potansiyel tehdidi nedeniyle haklı görülmektedir.
Blok Zinciri, Kripto Paralar ve Hukuk Arasındaki İlişki
Kamu Hukuku ile İlişki
Blok zincirinin kriptografik yapısı, bireylerin gizliliğini ve siyasi özgürlüğünü korumada önemli avantajlar sunar. Kullanıcıların kişisel verileri, ilgili blok zinciri sistemi içinde kalır ve silinemez veya üçüncü taraflarla paylaşılamaz.[3] Kriptografiye dayalı fikir birliği mekanizması, blok zinciri katılımcılarının, Kamu Hukuku tarafından yönetilen merkezi bir otoriteye ihtiyaç duymadan işlemlerin meşruiyetine güvenmelerini sağlar. Başka bir deyişle, aracıların rolünü en aza indirir.[4] Kamu işlerinde bu aracılar genellikle devletlerin kendileridir. Bireylerin ve işletmelerin vergilendirilmesi, vatandaşlara ulusal kimlik verilmesi veya sosyal organizasyonun düzenlenmesi bu kamu işlerine örnek olarak gösterilebilir. Blok zinciri teknolojisi ve kripto paralar, bu işler üzerinde devlet kontrolünü zorlaştırmaktadır.
Blok zinciri ve kripto paraların devrimiyle, ekonominin kontrolü kamu otoriteleri için de bir sorun haline gelmiştir. Mevcut finans sisteminde, para düzenleme ve temin etme yetkisi merkez bankalarının elindedir. Bu yöntem, fiyat istikrarını sağlar ve para sisteminin işleyişini düzenler. Bu bankalar, hükümet otoritesinden bağımsız kurumlardır, bu da para bağımsızlığı için iyi bir özelliktir; ancak, paranın demokratik hesap verebilirliği ve hiperenflasyon riski gibi bazı sorunlara yol açabilir.[5] Buna karşılık, blok zinciri ekonomisinde, para miktarı ilgili blok zinciri platformundaki kullanıcı sayısına göre belirlenir.[6] Bu, para miktarının tek bir otoriteye değil, paranın sahiplerine bağlı olduğu anlamına gelir. Bu yeni finansal model popülerleştikçe, kamu otoriteleri politikalarını uygulamak için çevrimiçi bir aracıya bağımlı hale gelebilirler.[7]
Özel Hukuk ile İlişki
Blok zinciri teknolojisinin Özel Hukuk’la entegrasyonu, özellikle mülkiyet hakları ve Borçlar Hukuku ile ilgili sorunlar açısından büyük zorluklar sunmaktadır. Blok zinciri, her işlemi kaydetmeyi kolaylaştırır.[8] Özel Hukuk’la olan ilişkisinin en önemli yönü, açıkça akıllı sözleşmelerde görülür. Blok zinciri tabanlı akıllı sözleşmenin tarafları, kodlarla temsil edilen bir hukuki ilişki oluşturmayı amaçlar. İlgili işlem otomatik olarak gerçekleştirilir. Geleneksel sözleşmelerden farklı olarak, akıllı sözleşmenin uygulanabilirliği tarafların seçtiği hukuka bağlıdır.[9]
Kripto paraların ve Özel Hukuk’un ilişkisi, onların paralar mı yoksa mülkler mi olarak kabul edilmesi gerektiği sorusu üzerine yoğunlaşmaktadır. Eğer paralar olarak kabul edilirlerse; Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Menkul Kıymetler Yönetimi veya Merkez Bankası gibi kurumların yetki alanına girecekler ve vergilendirme konusunda farklılıklar olacaktır.[10] Paralar olarak kabul edilmeleri için ise mevcut paraların özelliklerine sahip olmaları gerekir: işlevsel kapasiteye, değişim değerine sahip olmalı ve aşırı döviz kuru dalgalanmalarına karşı istikrarlı olmalıdırlar.[11] Bu durumda, yerel para birimlerine ve yabancı paralara uygulanan aynı kuralların kripto paralara da uygulanması gerekmektedir.[12] Öte yandan, bir şeyin yasal olarak mülk olarak kabul edilmesi için bazı şartlar vardır: mülkiyete sahip olunmalı, şekil ve formu olmalı ve ekonomik bir değere sahip olmalıdırlar. Türkiye ve İsviçre’de genel kabul göre, kripto paralar, taşınabilir bir varlık gibi devredilebildikleri ve ekonomik bir değere sahip oldukları için mülk olarak kabul edilebilir.[13] Kripto paraların ve blok zinciri sistemlerinin işleyiş yöntemlerini göz önünde bulundurarak; onlara taşınabilir malların hükümlerini uygulamak gerekebilir.[14]
Kripto Para Kullanımı ve Mevcut Düzenlemeler
Kripto paraların, para veya mal olarak sınıflandırılması konusu belirsizliğini korumaktadır. Ancak, bu durum onların finansal varlık olarak tanınmasını engellemez. Küresel olarak, kripto paralarla ilgili mevzuat eksikliği dikkat çekicidir. 251 ülkeden 107’sinde; Bitcoin ve diğer kripto paralar için özel bir mevzuat bulunmamaktadır. Bu ülkelerde, kripto varlıklar için yeni kurallar ve yasalar oluşturmak veya onları meşrulaştırmak için aciliyet hissedilmemektedir veya umursanmamaktadır.[15]
Hükümetlerin Ticari Faaliyetlerde Kripto Para Kullanımına İlişkin Farklı Politikaları
Birçok ülke, ticari faaliyet işlemlerinde kripto para kullanımını yasaklamakta ve sayıları azımsanamayacak kadar yüksek. Bazı devletlerde, internet kontrolüne yönelik sıkı politikalar da uygulanmaktadır. Örneğin, Çin ve bazı Arap Ülkelerinde, kripto paralar da dahil olmak üzere tüm internet, devlet gözetimi ve kontrolü altındadır.[16] Bu bölgelerde kripto para ödemelerine izin verilmemektedir. İzlanda, piyasalardan kripto para satın almanın İzlanda Borsa Kanunu’nu ihlal ettiğine hükmetmiştir. 2017’de, Birleşik Krallık, Payment Services Regulations (Ödeme Hizmetleri Düzenlemeleri) yayımlayarak; kripto para birimlerini para veya madeni para olarak tanımayı reddetmiştir.[17] Bunun tersine, birçok ülke kripto paraları ödeme yöntemi olarak kabul etmektedir. El Salvador, Ekvador ve Orta Afrika Cumhuriyeti, Bitcoin’i resmi para birimi olarak kabul etmiştir. Dubai ve sonrasında BAE’de, emlak şirketleri, gayrimenkul işlemleri için yasal olarak kripto para kullanabilmektedir.[18] İskandinav ülkeleri, özellikle Danimarka, kripto paraları yasal para birimiyle entegre edecek sistemler geliştirmektedir. 5776 Sayılı Finansal Hizmetler Yasası altında, İsrail, kripto paraları finansal varlık olarak tanımakta, ancak finansal işlemlerde kullanımları lisans gerektirmektedir.[19]
Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD), Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), müşteri korumasını artırmak için kripto varlıkları düzenlemektedir. Kripto varlık işlemlerine katılmak için SEC’in veri tabanına kaydolmak zorunludur.[20] SEC, madeni paranın yasal tanımından ziyade, maddenin ve ekonomik gerçekliğinin üzerinde durmaktadır. Avrupa Komisyonu, 2018 Fintech Eylem Planı aracılığıyla, merkezi olmayan kurumlarla mevcut kurallar arasında ekonomik entegrasyonu kolaylaştırmak için kripto paralarla ilgili düzenleyici adımlar atmıştır ve düzenlenmemiş platformların gücü kötüye kullanmasını engellemektedir.[21] Ayrıca, kod ile hukuk arasındaki ilişkiyi netleştirmiş ve düzenleyici rejimleri merkezi olmayan defter teknolojisi uygulamalarıyla bağlantılandırmayı hedeflemiştir. GDPR (Genel Veri Koruma Tüzüğü) ayrıca blok zinciri üzerinde gizlilik ve kişisel veri korumasını düzenlemektedir.[22]
Türkiye’deki Düzenlemeler
Türkiye’de, kripto paraların finansal durumu ile ilgili düzenlemeler hala yetersizdir.[23] Kripto paraların mal mı yoksa para mı olarak sınıflandırılması gerektiği konusunda hukuki kararlar eksiktir. Bununla birlikte, Türkiye, blok zinciri ve kripto para uygulamaları konusunda aktif araştırmalar yapmakta; bunlar arasında blok zinciri tabanlı bir “Merkez Bankası” da bulunmaktadır.[24] “Girişimcilik Özgürlüğü” ilkesi nedeniyle kripto para üretimi yasaklanmamıştır.[25] Yine de ödeme aracı olarak kullanımları Türkiye’de yasaktır.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu İçin Kripto Paralar
2013 tarihli bir yasa, elektronik para üreticilerinin ve ödeme hizmeti sağlayıcılarının Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’ndan (BDDK) onay almasını gerektirir. Kurum, aynı zamanda para basımı ve ödeme işlemlerini de denetler. Bu yasada, Bitcoin’i elektronik para olarak tanımayan bir hüküm bulunmaktadır. Böylece, BDDK için kripto paralar, düzenleme ve kontrol alanının dışında kalır.[26]
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İçin Kripto Paralar
2021 yılında, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) kripto varlık kullanımı ve vergilendirilmesi ile ilgili düzenlemeler yayınlamış ve birkaç kısıtlama getirmiştir:
Kripto para, ödemelerde kullanılamaz.
Kripto varlıklar, ödeme hizmetleri sağlamak veya elektronik para ihracı için kullanılamaz.
Kripto para borsaları, kripto varlık fonlarının diğer kurumlara aktarılmasına aracılık edemez.
Bu düzenlemeler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın ticari faaliyetlerde kripto paralara karşı ihtiyatlı tutumunu yansıtmaktadır. Ek olarak; TCMB, kripto varlıkların dolandırıcılık içeren iş modelleriyle ilişkili riskler konusunda bir uyarı yayınlamıştır.[27] Buna rağmen, 11. Kalkınma Planı, kripto para uygulamaları üzerine Merkez Bankası’nın çeşitli projelerini içermektedir. Sonuç olarak, Merkez Bankası yeni blok zincir tabanlı para birimlerini aktif olarak araştırmaktadır.[28]
Sermaye Piyasası Kurulu İçin Kripto Paralar
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), işlemlerde dijital spekülatif para birimleri, kripto varlıklar da dahil olmak üzere, kullanılmamasını tavsiye etmektedir.[29] Türk Sermaye Piyasası Kanunu’nun 3. maddesine göre; sermaye araçları menkul kıymetleri ve borç araçlarını kapsar ve bu da kripto paraları da içerebilir.[30] Ancak, kripto paraların banka mevduat hesapları veya katılım fonları olarak nitelendirilemeyeceğini belirtilmemektedir.[31]
III. Kripto Finansmanının Türk Hukukuna Entegrasyonu
Kripto Finansmanı ve Türk Ticaret Hukuku
Kripto Paralar Türk Ticaret Hukukunda Para Olarak Kabul Ediliyor mu?
I-B bölümünde de tartışıldığı üzere, bir şeyin para olarak tanımlanması için evrensel kriterler vardır. Türk Hukuku’nda, özellikle Türk Ticaret Kanunu (TTK) madde 127 uyarınca; kripto paraların para özelliklerine sahip olması gerekmektedir. Şu anda, kripto paralar bu kriterleri karşılamamaktadır; bu nedenle, madde 127 uyarınca para olarak tanınmamaktadırlar.[32] Türk Borçlar Kanunu (TBK) madde 99, parayı borç ödeme aracı olarak tanımlar.[33] Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın ödemelerde kripto kullanımını yasaklayan yasası sonrasında birçok hukuki öneri ortaya çıkmıştır. Bu önerilerden birisi de Türk ticaret sistemindeki işleyişine benzer bir şekilde, kripto paraların yabancı para birimleri gibi Türk lirasına dönüştürülmesi. Türk Borçlar Kanunu madde 99 uyarınca; borçlar Türk lirası ile ödenmelidir. Çünkü, bu madde kripto paraları resmi para birimi olarak tanımamaktadır.[34] Böylece, kripto paralar için benzer bir yaklaşım uygulanabilir ve dolaylı olarak bir ödeme aracı olarak kullanılabilirler.[35]
Türk Ticaret Kanunu altında uluslararası ticarette kripto para kullanımı henüz tanımlanmamıştır. Ticaret Kanunu’nda özel bir düzenleme olmamasına rağmen, bu durum kripto paraların uluslararası işlemlerde kullanılamayacağı anlamına gelmez. Tacirler, uluslararası ödemeler için kripto paraları takas anlaşmalarıyla kullanmayı kabul edebilirler. Ödeme temerrüdü durumunda, akıllı sözleşmeler kanıt sağlayabilir ve borcunu ödemeyen taraf Türk Borçlar Kanunu madde 112 uyarınca sorumlu tutulabilir. Ayrıca, kripto para piyasasındaki volatilite nedeniyle; tacirler, performans imkansızlığı ile karşılaşabilirler ve bu durum blok zincir ve Akıllı Sözleşme Hukuku altında “sorunlu işlemler” olarak kabul edilir ve Borçlar Kanunu madde 137 uyarınca ele alınır.[36]
Şirketler İçin Kripto Varlıkların Sermaye Olarak Kullanımı
Türk Ticaret Kanunu madde 127, şirket sermayesi olarak kullanılabilecek varlık türlerini belirtir. Ekonomik değere sahip her şey, tüm kripto para biçimleri dahil, potansiyel sermaye olarak nitelendirilir.[37] Sermaye olarak kullanıldığında, belirli kripto varlıkların değerlendirmesi önemlidir ve Türk Ticaret Kanunu tarafından tanınan sermaye türleriyle uyumlu olmalıdır.[38]
Kollektif ve Komandit Şirketler İçin: Gerçek kişilerin işlem yapabileceği ekonomik değerler sermaye olarak kullanılabilir. Dolayısıyla, kripto paralar, kurucular tarafından belirlenen değerleriyle, kollektif ve komandit şirketler için sermaye olarak kullanılabilir.[39]
Anonim ve Limited Şirketler İçin: Bu şirketlerin sermayeleri, Türk Ticaret Kanunu madde 342 ve 581 tarafından yönetilir. Haklara, hacizlere veya geçici tedbir kararlarına tabi varlıklar sermaye olarak uygun değildir. Kripto paranın sınıflandırılması, mal veya para olarak, sermaye olarak kullanımı için kritiktir. Eğer bir varlık olarak kabul edilirse ve haciz altında değilse, transfer edilebilir olması şartıyla sermaye olarak kullanılabilir.
Türkiye’de Kripto Varlıkların Vergilendirilmesi
Kripto varlıkların vergilendirilmesi karmaşık ve tartışmalı bir konudur. Vergilendirme politikası uygulanmadan önce, kripto varlıkların açık bir tanımı ve hukuki durumu belirlenmelidir.[40] Farklı ülkeler, kripto paralar için farklı vergilendirme kuralları uygulamaktadır. Örneğin, ABD’de, kripto varlıkların alım ve satımı sermaye kazancı vergisine tabidir. Benzer şekilde, Kanada’da kripto paralar katma değer vergisi ve kurumlar vergisine tabidir.[41]
Türkiye’de, kripto paraların vergilendirilme yaklaşımı hala belirsizdir ve bunların para mı yoksa mal mı olarak sınıflandırılmasına bağlıdır. Para olarak kabul edilirse, Vergi Usul Kanunu ve Gelir Vergisi Kanunu’na tabi olacaklardır. Türk Anayasa Kanunu madde 87, para basımının Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası yetkisinde olduğunu belirtir.[42] Bu nedenle, kripto paralar para olarak kabul edilirse; Merkez Bankası tarafından düzenlenmeli ve ilgili mevzuata göre vergilendirilmelidir. Eğer emtia olarak kabul edilirse; ticaretlerinden elde edilen gelir, borsa işlemleri veya kripto para madenciliği tarafından elde edilen gelir üzerinden vergilendirme yapılır. Bu durumda katma değer vergisi uygulanır.[43] Türkiye’de bir başka görüş, kripto paraların menkul kıymetler gibi vergilendirilmesi ve değer artış kazançlarından vergi alınmasıdır.[44]
Sonuç
Dijital çağda, finansal sisteme ve toplumsal zenginliğe potansiyel katkıları ile kripto paraların artan önemi inkâr edilemez. Ancak, yapısı devlet egemenliğine meydan okumalar sunmaktadır. Merkezi olmayan para birimlerinin ihtiyaçlarını devlet çıkarları ile dengelemek, özellikle kripto paraların oldukça popüler olduğu Türkiye gibi bir ülke için hayati önem taşımaktadır. Sayısız mevzuat ve projeye rağmen, Türkiye’nin merkezi olmayan finansa yönelik düzenleyici yaklaşımı değişkenlik göstermektedir. Şu anda Türkiye, kendi topraklarındaki geniş kripto para piyasasından yararlanamamaktadır. Kripto paraları ödeme araçları olarak tanıyarak ve onların doğal yapısını bozmadan kontrol mekanizmaları kurarak Türkiye bu varlıkları ekonomik faydası için kullanabilir. Önerilen blok zinciri tabanlı merkez bankası projesi, bu reform için bir katalizör olabilir ve kripto paralar üzerine yeni, uygulanabilir ve liberal mevzuatların yolunu açabilir.
Armstrong, Dean/Hyde, Dan/Thomas, Sam. “Blockchain ve Kripto Para: Uluslararası Hukuki ve Düzenleyici Zorluklar”. Bloomsbury Professional Law. 2019.
Bilgili, Fatih/ Cengil, M. Fatih. “Blockchain ve Kripto Para Hukuku”. DORA Yayınları. İkinci Cilt. 2022.
Bilgili, Fatih/ Cengil, M. Fatih. “Ticari Şirketler için Bitcoin Kullanımı”. AHBVU-HFD. 23.3 (2019). 3-23 (TİCARİ ŞİRKET).
Çakmak, Meltem. “Kripto Paraların Gelişim Süreci, Blockchain Teknolojisi ve Türkiye’de Kripto Varlıkların Vergilendirilmesi”. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (2019). S. 74-81.
Dayanan, Dilan. “Türkiye’de Kripto Paralar ve Hukuki Uygulamaları”. Rahva Teknik ve Sosyal Çalışmalar Dergisi (2021). C. 1. No. 1. S. 37-44.
Kaplanhan, Fatih. “Türk Hukukuna Göre Kripto Paraların Değerlendirilmesi”. Vergi Sorunları Dergisi (2018)
Küçükkurt, Mustafa Zafer. “Ticari Şirketler için Kripto Paraların Sermaye Olarak Kullanımı”. Güncel Hukuk Dergisi (2021). No. 1. S. 78-88.
Oral, Burcu Gediz/ Yeşilkaya, Yusuf. “Kripto Paraların Vergilendirilmesi”. Turkuaz Uluslararası Sosyo-Ekonomik Strateji Araştırmaları Dergisi. C. 3, No. 1.
Özkul, Fatma Ulucan/ Baş, Ece. “Dijital Çağın Teknolojisi: Ulusal ve Uluslararası Mevzuat için Bir Değerlendirme”. 2020.
Uzumcu, Rabia/ Yıldırım, Yasin. “Kripto Paraların Hukuki Statüleri ve Sözleşmeler Açısından Yerleri”. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi (2022). C. 13, No. 33, S. 271-291.
Papp, Jeremy. “İnternet Çağı için Bir Değişim Aracı: E-Ticaretin Büyümesi İçin Bitcoin’in Nasıl Düzenlenmesi Gerektiği”. Pittsburgh Teknoloji Hukuku ve Politikası Dergisi 15, No. 1.
Pollicino, Oreste/De Gregorio, Giovanni. Blockchain ve Kamu Hukuku: Bir Giriş, 2021.
Sağlam, Anıl. “Kripto Paraların Uluslararası Ticarette Kullanımı”.
Topaloğlu, Buse. “Kripto Paraların Devlet Otoriteleri ile Entegrasyonu”. Düşün ve Toplum Dergisi 2021. 2687-4946, No. 4.
Turanboy, Asuman. “Kripto Paraların Hukuki Karakterleri”. Bankacılık & Ticaret Hukuku Dergisi (2019), 35.3.
Kaynakça
1 Pollicino, Oreste/De Gregorio, Giovanni. “Blockchain ve Kamu Hukuku: Bir Giriş”, 2021. s. 1.
2 Özkul, Fatma Ulucan/Baş, Ece. “Dijital Çağın Teknolojisi: Ulusal ve Uluslararası Mevzuat Değerlendirmesi”. 2020. s. 60.
3 Topaloğlu, Buse. Düşün ve Toplum Dergisi 2021—no. 4. s. 246.
4 Pollicino/De Gregorio. s. 2.
5 Hacker, Philipp/Lianos, Ioannis/Dimitropoulos, Georgios/Eich, Stefan. “Blockchain Düzenlemesi: Tekno-Sosyal ve Hukuki Zorluklar – Bir Giriş”. Oxford (2019). s. 8.
6 Topaloğlu, Buse. Düşün ve Toplum Dergisi 2021—no. 4. s. 246.
7 Pollicino/De Gregorio. s. 5.
8 Armstrong, Dean/Hyde, Dan/Thomas, Sam. “Blockchain ve Kripto Para: Uluslararası Hukuki ve Düzenleyici Zorluklar”. Bloomsbury Professional Law. 2019. s. 29.
9 Armstrong/Hyde/Thomas s. 36.
10 Kaplanhan, Fatih. “Türk Hukukuna Göre Kripto Paraların Değerlendirilmesi”. Vergi Sorunları Dergisi (2018). s. 113.
11 Küçükkurt, Mustafa Zafer. “Ticari Şirketlerde Kripto Paraların Sermaye Olarak Kullanılması”. Aktüel Hukuk Dergisi (2021). No. 1. s. 78-88.
12 Uzumcu, Rabia/Yıldırım, Yasin. “Kripto Paraların Hukuki Statüleri ve Sözleşmeler Açısından Yerleri”. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi (2022). C. 13. No. 33. 271-291. s. 274.
13 Uzumcu/Yıldırım. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi (2022). C. 13. s. 277.
14 Bilgili, Fatih/Cengil, M. Fatih. “Blockchain ve Kripto Para Hukuku”. DORA Yayınları. İkinci Cilt. 2022. s. 179.
15 Oral, Burcu Gediz/Yesilkaya, Yusuf. “Kripto Paraların Vergilendirilmesi”. Turkuaz Uluslararası Sosyo-Ekonomik Strateji Araştırmaları Dergisi. C. 3, no.1, s. 85.
16 Pollicino/De Gregorio. s. 5.
17 Armstrong/Hyde/Thomas s. 26.
18 Oral/Yesilkaya. Turkuaz Uluslararası Sosyo-Ekonomik Strateji Araştırmaları Dergisi. s. 1. s. 85.
19 Armstrong/Hyde/Thomas s. 69.
20 Papp, Jeremy. “İnternet Çağı İçin Bir Değişim Aracı: E-Ticaretin Büyümesi İçin Bitcoin’in Nasıl Düzenlenmesi Gerektiği,” Pittsburgh Teknoloji Hukuku ve Politika Dergisi 15, no. 1. s. 50.
21 Hacker/Lianos/Dimitropoulos/Eich s. 12.
22 Hacker/Lianos/Dimitropoulos/Eich s. 13.
23 Özkul/Baş. s. 59.
24 Topaloğlu, Buse. Düşün ve Toplum Dergisi 2021. No. 4. s. 252.
25 Dayanan, Dilan. “Türkiye’de Kripto Paralar ve Hukuki Uygulamaları”. Rahva Teknik ve Sosyal Çalışmalar Dergisi (2021). C.1. no. 1. S.37-44. s. 42.
26 Dayanan, Dilan. Rahva Teknik ve Sosyal Çalışmalar Dergisi (2021). C.1. S.37-44. s. 42.
27 Çakmak, Meltem. “Kripto Paraların Gelişim Süreci, Blockchain Teknolojisi ve Türkiye’de Kripto Varlıkların Vergilendirilmesi”. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (2019). s. 74-81.
28 Bilgili, Fatih/Cengil, M. Fatih. s. 206.
29 Çakmak, Meltem. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (2019). S. 74-81. s.79.
30 Turanboy, Asuman. “Kripto Paraların Hukuki Karakterleri”. Bankacılık & Ticaret Hukuku Dergisi (2019), 35.3.
31 Turanboy, Asuman. Bankacılık & Ticaret Hukuku Dergisi. 35.3. s. 59.
32 Küçükkurt, Mustafa Zafer. Aktüel Hukuk Dergisi (2021). No. 1. s. 81.
33 Turanboy, Asuman. Bankacılık & Ticaret Hukuku Dergisi. 35.3. s. 48.
34 Bilgili, Fatih/Cengil. s. 206.
35 Topaloğlu, Buse. Düşün ve Toplum Dergisi 2021. No. 4. s. 254.
